ตะไคร้ต้น
ชื่อพื้นเมือง จะไคร้ต้น ตะไคร้
ชื่อวิทยาศาสตร์ (Lour.) Pers.
ชื่อวงศ์ LAURACEAE
สถานภาพ ไม้นอกประเภทหวงห้าม
นิเวศวิทยาและการกระจายพันธุ์
ในประเทศ พบทั่วไปในที่โล่งแจ้ง และพื้นที่ป่าเสื่อมโทรม บนที่สูงของป่าดงดิบ ใกล้ห้วย
ในต่างประเทศ เนปาล ตะวันออกเฉียงเหนืออินเดีย พม่า ลาว กัมพูชา จีน เวียดนาม ชวา อินโดนิเซีย ไต้หวัน
ลักษณะทั่วไป
ต้นไม้ ไม้ยืนต้นสูงถึง 10 เมตร ผลัดใบและกึ่งผลัดใบ ออกดอกไว เปลือกนอกทุกส่วนสีเขียวเมื่อยังอ่อนอยู่ แล้วเปลี่ยนเป็นสีเทาแก่ มีรูระบายอากาศทั่วไป เปลือกในสีชมพู
ใบ ใบเดี่ยวเรียงสลับระนาบเดียวกัน รูปหอกปลายแหลม โคนใบแหลม ใบแก่สีเหลือง มีมีขน ท้องใบมีนวลสีเทา ขอบใบเรียบเส้นแขนงใบโค้งจดเส้นถัดไป ไม่สุดขอบใบ เส้นแขนงใบออกแบบขั้นบันได ข้างละ 3-7 คู่ ก้านใบยาว 0.5-2 ซม. มีปีกแคบๆ ขยี้ใบดมดูจะมีกลิ่นเหมือนตะไคร้บ้าน
ดอก ออกเป็นช่อกลมแน่น มี 4-6 ดอก ที่โคนช่อดอกมีกาบบางคล้ายกระดาษรูปเรือ 4 กาบ ก้านดอก 1-2 มม. พูกลีบเลี้ยงรูปไข่ 6 พู เกสรตัวผู้และอับเรณู รูปขอบขนาน ก้านชูเรียวเล็กมีขนที่ฐาน ก้านเกสรตัวเมียสั้นและโค้ง ปลายแบนมน รังไข่ไม่มีขน กลีบดอกสีเหลืองถึงสีขาว
ผล ผลฉ่ำน้ำ กลม สีเขียวอมเหลือง ผลแก่สีดำ ขนาดผล 0.4-0.7 ซม. ก้านผล 0.3-0.6 ซม.
ระยะเวลาออกดอกและเป็นผล ตลอดปี
การขยายพันธุ์ เพาะกล้าจากเมล็ด ตอน
การใช้ประโยชน์
ด้านเนื้อไม้ ไม้เนื้ออ่อนใช้ทำฟืน
ด้านเป็นไม้ประดับ รูปทรงเรือนยอดแบบเจดีย์ สีพุ่มใบเขียวสดใส เวลาออกดอกขาวโพลนทั้งต้น ใช้พื้นที่กว้าง 3x3 เมตร เติบโตเร็ว ปลูกประดับ ปลูกเป็นการอนุรักษ์พันธุ์ ปลูกเป็นชิ้นส่วนสมุนไพร
ด้านเป็นพืชอาหาร ผลใช้เป็นเครื่องเทศ เปลือกและใบใส่ปรุงกลิ่นและรสแทนตะไคร้บ้าน
ด้านสมุนไพร สรรพคุณ
ราก ขับลมในลำไส้ ดับกลิ่นคาว ทำให้ผายลม เรอ แก้ปัสสาวะพิการ แก้ขัดเบา แก้เบาเหลืองแดงขุ่นข้น แก้คลื่นเหียน แก้พะอืดพะอม
เปลือกและราก ใช้รักษาไข้
ผล ยารักษาโรคกระเพาะ
น้ำมันจากผลและใบ ใช้ในงานอุตสาหกรรมและยา
ข้อมูลวิจัยที่สำคัญ
สารเคมี ไม่มีรายงานการวิจัย
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา ยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา ยับยั้งการเต้นผิดจังหวะของหัวใจ