รักนา

รักนา



ชื่อพื้นเมือง  รัตนา ระใน ระนอ บาแยมาเดาะ พุดน้ำบุษย์
ชื่อวิทยาศาสตร์  Gardenia carinata Wall.
ชื่อวงศ์  RUBIACEAE
สถานภาพ  ไม้นอกประเภทหวงห้าม
นิเวศวิทยาและการกระจายพันธุ์
     ในประเทศ  พบขึ้นในป่าดงดิบชื้นที่ลุ่มต่ำและในป่าพรุทางภาคใต้ของประเทศไทย
     ในต่างประเทศ  พบที่มาเลเซีย
ลักษณะทั่วไป
     ต้นไม้ ไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงถึง 15 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มกลมทึบ สีเขียวเข้ม เปลือกนอกสีเทาเรียบ มีช่องหายใจเป็นต่มขนาดเล็กทั่วไป เปลือกในมีเส้นสีชมพูประปราย
     ใบ  ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ แผ่นใบรูปไข่กลับถึงรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ กว้าง 5-12 ซม. ยาว 10-25 ซม. หลังใบเกลี้ยง ยกเว้นเส้นใบ ท้องใบมีขนนุ่ม ปลายใบแหลม โคนใบสอบแคบ กลางใบป่องกลาง เส้นแขนงใบโค้งส่วนปลายจดปลายใบ 20-25 คู่ ก้านใบยาว 0.5-1 ซม.
     ดอก  ออกเดี่ยว ๆ ตามง่ามใบปลายกิ่ง มีกลีบดอก 6-9 กลีบ สีเหลืองนวลถึงสีส้ม เส้นผ่าศูนย์กลาง 5-8 ซม. กลิ่นหอมอ่อน ๆ มองดูรวม ๆ เหมือนดาวกระจายทั้งพุ่มเรือนยอดเด่นมาก เกสรรวมเป็นกระจุกกลมรีกลางดอก
     ผล  รูปกลมรีแกมรูปขอบขนานกว้าง 3-3.5 ซม. ยาว 4-4.5 ซม. ด้านข้างเป็นสันแคบ ๆ 5-6 สัน ปลายผลประดับด้วยกลีบเลี้ยงสั้น ๆ มีเมล็ดเล็ก ๆ จำนวนมาก
     ระยะเวลาการออกดอกและเป็นผล
     ทยอยออกดอกและเป็นผลเกือบตลอดทั้งปี
     การขยายพันธุ์  เพาะกล้าจากเมล็ด หรือตอน
การใช้ประโยชน์
     ด้านเนื้อไม้แปรรูป  เนื้อไม้ใช้ทำด้ามเครื่องมือเครื่องใช้
     ด้านเป็นไม้ประดับ  เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เรือนยอดกลม พุ่มใบหนา เป็นมันดูเข้มแข็ง ดอกสีเหลืองสดใสมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ มองดูเหือนต้นไม้มีดอกสีเหลืองพราวไปทั้งต้น เช่นเดียวกับต้นส้านใบเล็ก ใช้ปลูกเป็นไม้ประดับในสวนสาธารณะหรือให้ร่มเงาได้ดี ใช้พื้นที่กว้าง 4x4 เมตร พัฒนาดอกให้มีขนาดใหญ่หรือให้มีสีสันแปลกตาได้อีกหลายระดับ ถ้าใช้วิทยาการเสริมแต่ง
     ด้านสมุนไพร สรรพคุณ
          ไม่พบรายงานการวิจัย