หน้าแรก
เว็บบอร์ด
บทความ
รวมรูปภาพ
ติดต่อเรา
ข่าวสาร
สมุยสปาสครับ ภูมิปัญญาการนวดกว่า 200 ปี ของชาวเกาะสมุย
โดยธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ใครๆก็รู้จักเกาะสมุยว่าเป็นเกาะแห่งการท่องเที่ยวสำคัญของไทย แต่วันนี้กล่าวได้ว่าเกาะสมุยเป็นเกาะแห่งการท่องเที่ยวนานาชาติไปแล้ว ด้วยว่านักท่องเที่ยวส่วนใหญ่เป็นชาวต่างชาติ 99.99% ก็ว่าได้ นอกจากมาท่องเที่ยวด้วยความสวยงามของชายหาดทรายขาวละออ น้ำทะเลใสบริสุทธิ์ อากาศสะอาดปลอดโปร่ง อาหารทะเลสดและอร่อย ที่พักแรมหรูอยู่ในระดับความต้องการ บริการครบวงจรด้วย"สปา"
และเหนือสิ่งอื่นใดมีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินสุดๆ
ผมได้รับอีเมลเชิญไปร่วมงาน "นวดไทย 250 คู่ ปลุก อัตลักษณ์แห่งสมุย รับ "World Record For Thai Massage" อันเป็นกิจกรรมการนวดไทยแบบ"สมุยสครับ" ซึ่งเป็นภูมิปัญญาการนวดกว่า 200 ปีของชาวเกาะสมุย นอกจากนี้ยังมีการประกวดสุดยอด Therapist สปาไทย เพื่อพัฒนามาตรฐานของการนวดแบบ Therapist ด้วย
ทันทีที่"บิน"ไปถึงเกาะสมุย เจ้าหน้าที่ของกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ นำตัวไปทดลองด้วยของจริง โดยการพาไป "สปา" ณ รีสอร์ทแห่งหนึ่งบนเกาะสมุย พูดตรงๆ "อย่างหรู" ชนิดตั้งตัวไม่ติด ปัทโธ่ ทั้งชีวิต 63 ปีเคยสปากับเขาที่ไหน อย่างเก่งก็นวดแผนไทย หรือนวดแผนโบราณ อันนี้สร้างความประทับใจให้กับผมมาก
แต่ระหว่างที่ได้รับการสปา บอกได้เลยว่า อย่างนี้นี่เองสปาไทยถึงดังไปทั่วโลก สถานที่นวดเนี๊ยบสุดๆ กลิ่นสะอาดจนดมดูได้ ความนุ่มนวลของพนักงานสปาสาวเหนือความคาดหมาย แต่ละอนงค์ล้วนสวยด้วยชุดแบบไทยๆ กริยามารยาทยังกับคลอดออกมาจากละครเรื่องสี่แผ่นดิน ว๊าว ว๊าว
"สปาที่ให้บริการนี้ เป็นการนวดน้ำมันจากมะพร้าว กลิ่นหอมปรุงแต่งจากดอกลาเวนเดอร์ กุหลาบ มะลิ ขึ้นอยู่กับผู้รับบริการจะเลือกค่ะ" เจ้าหน้าที่สาวให้ข้อมูล
ผมเดินตามพนักงานสปาไปพลางก็แอบพินิจพิจารณาสถานที่โดยรอบ น้องพาเข้าห้องหยิบเสื้อคลุมให้ห่มคลุม ปกปิดร่างที่แทบเปลือยเปล่า นั่งลงล้างเท้าจนสะอาด แล้วเธอก็สั่งเบาๆ พร้อมกับผายมือเชิญ
"ขึ้นเตียง" ผมทำตามอย่างว่าง่าย แต่ด้วยความเคยชินผมก็จะนอนหงายงกๆเงิ่นๆหน่อย ของไม่เคย
"นอนคว่ำค่ะ" เสียงนุ่มๆเตือนมาอีก พอนอนคว่ำหน้าแทนที่จะมีหมอนหนุนกลับมีช่องโหว่ให้ก้มหน้าแนบลงรู มองเห็นกระถางดินเผาปริ่มน้ำลอยด้วยดอกไม้ ผมเชยอีกตามเคยด้วยคิดว่าคงให้ดมกลิ่นดอกไม้ระหว่างสปา แต่ที่จริงเขาให้มองดูสิ่งสวยงามแค่นั้นเอง
หลังการสปาด้วยน้ำมันมะพร้าวกลิ่นลาเวนเดอร์หอมตลบอบอวล ผมรู้สึกได้เลยว่า อย่างนี้ฝรั่งต่างชาติชอบแน่ เธอนวดด้วยความนุ่มนวลแทบจะนุ่มนิ่ม แต่กรีดผิวหนังและกล้ามเนื้อให้ผ่อนคลาย ไม่นวดหนักๆอย่างนวดเพื่อการรักษาแบบไทยๆ ผมต้องรอฟังเธอสั่งหลังสปาเสร็จด้านหลังแล้วก็ให้นอนหงาย จนเสร็จสิ้นกระบวนท่าในเวลาจำกัด
ฝรั่งมาดเข้มดูท้าทายใส่กางเกงผ้าไทย
ผมเปลี่ยนเสื้อผ้าแล้วก็เดินออกมาทั้งๆที่มีกลิ่นหอมของน้ำมันที่นวดติดตัวกรุ่นๆ นานๆจะตัวหอมกับเขาสักที แกล้งให้กลิ่นไปแหย่ปลายจมูกเพื่อนร่วมเดินทาง ให้อิจฉาเล่นเสียบ้าง ปกติที่ไปทำงานสื่อมวลชน กลิ่นตัวผมจะฉุนกึกด้วยกลิ่นเฉพาะตัว ซึ่งแม่เคยตวาดใส่อยู่เนืองๆ
"เหม็นเปรี้ยวแล้ว ไปอาบน้ำ"
แฮปปี้..แฮปปี้
ได้เวลาตามกำหนดการ เจ้าหน้าที่ของกรมสนับสนุนบริการสุขภาพก็พาไปยังชายหาด มีรถยนต์จอดเต็มไปหมด แต่เมื่อเดินผ่านประตู่สู่ชายหาด ก็ต้องตื่นตะลึงไปกับหนุ่มสาวแต่งกายด้วยชุดผ้าไทย ผู้ชายนุ่งกางเกง ผู้หญิงเหมือนนุ่งด้วยโสร่ง แต่ดูเต็มตาจึงเห็นว่าเป็นชุดสำเร็จเพื่อภารกิจนี้โดยตรง ที่แปลกตามากก็บรรดาฝรั่งต่างชาติทั้งชายและหญิง สวมใส่ด้วยชุดผ้าไทยเหมือนๆกันกับหนุ่มสาวชาวไทย น่ารัก น่ารัก
ซักซ้อมกันดูก่อน
มีหญิงสาว หญิงกลางคน แต่ไม่มีหญิงสูงวัย ใส่ชุดสีขาวสะอาดตา ดารดาษไปทั้งชายหาด ได้ความว่า หญิงชุดขาวล้วนเป็นพนักงานจากสปาต่างๆในเกาะสมุยที่ส่งเข้ามาเพื่องานครั้งนี้ถึง 250 คน และคู่สมัครให้นวดซึ่งเป็นหนุ่มสาว ฝรั่งชายและฝรั่งหญิง รวมกันอีก 250 คน บนหาดทรายขาวยาวเหยียดแห่งนี้จึงมีคู่ที่จะทำการนวดแบบTherapist ถึง 500 คน
พิธีเปิดเริ่มขึ้นเมื่อ นพ.สมชัย ภิญโญพรพาณิชย์ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ได้กล่าวว่า งานมหกรรม "World Record For Thai Massage" หรือ นวดไทยเพื่อสุขภาพบันทึกโลก โดยมีวตถุประสงค์ในการจัดงาน 8 ประการคือ
เพื่อเผยแพร่อัตลักษณ์ด้านสุขภาพแบบไทย พัฒนาองค์ความรู้และคุณภาพทางวิชาการของงานธุรกิจบริการสุขภาพ พัฒนาความร่วมมือของเครือข่ายงานธุรกิจบริการสุขภาพ ส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของผู้ประกอบการให้ถึงขีดความสามารถในระดับสากล
ท่านอธิบดี กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ นพ.สมชัย ภิญโญพรพาณิชย์(เสื้อลาย)
ส่งเสริมให้ประชาชนใช้บริการในการส่งเสริมสุขภาพโดยรูปแบบของการนวดประคบในชีวิตประจำวัน เพื่อกระตุ้นการบริโภคภายในประเทศ เพื่อส่งเสริมให้สถานประกอบธุรกิจบริการสุขภาพเข้าสู่ระบบรับรองคุณภาพและมาตรฐานตามเกณฑ์ที่กำหนดเพิ่มมากขึ้น และประชาสัมพันธ์คุณค่าของการนวดและสปาไทยต่อสังคมโลก
สาวองค์การเภสัชกรรมก็ร่วมด้วยช่วยกัน เยี่ยมๆ
เป้าหมายการจัดการเพื่อถ่ายทอดไปสู่ระดับภูมิภาค 4 ภาคคือ ภาคเหนือที่จังหวัดเชียงใหม่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่จังหวัดอุบลราชธานี ภาคใต้พิเศษกว่าภาคอื่นๆคือจัดที่ จังหวัดภูเก็ต และจังหวัดสุราษฏร์ธานี(เกาะสมุย) และต้องขอบอกกล่าวประชาสัมพันธ์กันนิดครับว่า ในเดือนพฤศจิกายน 2554 ที่จะถึงนั้น จะมีการบันทึกนวดไทยเพื่อสุขภาพลงในGuinness World Records ด้วยจำนวนคู่นวด 840 คู่ ด้วย
สปานานาชาติไหมล่ะ
บนหน้าหาดทรายปูด้วยผ้าพื้นสีขาวมีตรากิจกรรมการนวดอวดอยู่ด้วย วางระยะด้วยต้นกล้ามะพร้าวเพื่อกำหนดเขตคู่นวด ขบวนผู้นวดชุดขาวและผู้รับการนวดชุดผ้าไทย จับคู่กันครบถ้วนบนผืนผ้า มีกะลามะพร้าวใส่มะพร้าวขูด ใบเตย เทราดด้วยนมสด ห่อด้วยผ้าขนหนูสีขาวเล็กๆเพื่อใช้นวดตามกระบวนการ หลังการทำพิธีการเปิด คู่นวดก็เริ่มการนวดตามระบบที่ได้รับการพัฒนาจนเข้าที่ อย่างที่ได้ซักซ้อมกันไว้ก่อนแล้ว
สาวใต้ผิวสีน้ำผึ้ง โดยไม่ต้องอาบแดดเลย
สื่อมวลชนและผู้สนใจแห่แหนกันเข้าไปถ่ายรูป บ้างก็ถ่ายเพื่อลงสื่อที่ตนรับผิดชอบ บ้างก็บันทึกเก็บภาพประทับใจไว้ดูเล่น ส่วนนักท่องเที่ยวที่ได้เข้ามารู้เห็นต่างก็ถ่ายทำกันเป็นส่วนใหญ่ น่าจะเก็บไปอวดเพื่อนๆ หรือครอบครัวที่อยู่แดนไกล โชคดีมากที่พิธีกรพูดได้ทั้งสองภาษา การสื่อความหมายต่างๆเป็นไปด้วยดี เห็นกระบวนการจัดงานครั้งนี้ต้องยอมรับครับว่า น่าชื่นชมคณะกรรมการจัดงานอย่างยิ่งยวดทีเดียว
ชุดผ้าไทยและสาวน้อยคนงาม
ในการจัดงานครั้งนี้ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ได้รับความร่วมมือจาก สมาพันธ์สปาไทย และสมาคมสปาสมุย โดยเฉพาะเจ้าของผู้ประกอบการซึ่งส่วนใหญ่เป็นทั้งเจ้าของรีสอร์ทและสปาแบบครบวงจร ทุกแห่งได้ส่งพนักงานของตนมาเข้าร่วมกิจกรรมอย่างถ้วนทั่ว อันแสดงถึงพลังความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน โดยมิได้แก่งแย่งแข่งขันกันและกัน หากแต่เอื้ออำนวยประโยชน์ซึ่งกันและกัน น่าจะไม่ตัดราคากัน หรือใส่ร้ายป้ายสีกันและกัน เช่นที่นักการเมืองไทยในสภาชอบกระทำกัน เอียนสุดๆ
250 คู่ "สมุยสปาสครับ"
ระหว่างการนวดด้วยภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมายาวนานกว่า 200 ปีของชาวสมุย ซึ่งก็คือการนวดด้วยมะพร้าวขูด ใบเตย และนมสด เรื่องนี้ ผมก็เพิ่งจะได้รู้ เป็นข้อมูลภูมิปัญญาท้องถิ่นที่หยิบจับจากวัสดุที่เกิดและมีอยู่ในธรรมชาติมาใช้อย่างชาญฉลาด เกาะสมุยก็คือเกาะมะพร้าว ที่มิใช่แค่นำมะพร้าวขูดมาคั้นเอากะทิใส่แกง แต่ดัดแปลงใช้ได้หลายเรื่องราว
เอ้า ไหนๆก็ไหนแล้ว มารู้จักต้นมะพร้าว พระเอกวันนี้กันสักนิด เผื่อว่าจะได้เก็บเอาไว้เล่าสู่กันต่อๆไปได้ด้วย มะพร้าวมีชื่อสามัญ Coconut ชื่อวิทยาศาสตร์ Cocos nucifera L. var. nucifera อยู่ในวงศ์ PALMAE ชื่อพื้นเมือง คนจันทบุรีเรียกว่าต้นดุง คนเพชรบูรณ์เรียกว่า เฮ็ดดุง คนเมืองกาญจนบุรีเรียกว่า โพล คนแม่ฮ่องสอนเรียกว่า คอส่า คนนครศรีธรรมราชเรียกว่า พร้าว หมากอุ่นก็เรียก แต่ภาคกลางเรียกว่ามะพร้าว ส่วนลักษณะทั่วไปก็เห็นๆกันอยู่นะจ๊ะ
นี่แหละสมุยสปาสครับของแท้
สรรพคุณด้านสมุนไพรมากมายหลายขนาน เช่น เปลือกต้น แก้เจ็บปวดฟันและใช้ทาแก้หิด เปลือกผล แก้อาเจียร โรคกระเพาะ ห้ามเลือด แก้ปวด เลือดกำเดาออก เนื้อ ขับปัสสาวะ ขับพยาธิ แก้ไข้ แก้กระหายน้ำ น้ำมะพร้าว เป็นยาระบาย แก้ท้องเสีย แก้พิษ แก้นิ่ว แก้กระหายน้ำ แก้อาเจียรเป็นเลือด และบวมน้ำ น้ำมันมะพร้าว บำรุงกำลัง แก้กลากเกลื้อน แก้โรคผิวหนัง แผลน้ำร้อนลวก กะลา แก้ท้องเสีย แก้ปวดกระดูกและเอ็น ดอกสดอ่อน ต้มน้ำกินแก้เจ็บปากเจ็บคอ และแก้ท้องเสีย รากสด ต้มกินแก้ท้องเสีย และขับปัสสาวะ
แหม่มที่แตกต่างในลีลา
ในสมัยที่ผมยังเป็นเด็ก อากาศหนาวเมื่อไร ผิวก็จะแห้ง ริมฝีปากจะแตก เท้าก็แตก แม่ใช้สีผึ้งทาปาก แต่เท้า มือ แขน แม่ให้น้ำมันมะพร้ามชะโลม ผิวก็สดชื่นไม่แห้งกรังอย่างที่เคยเป็น ไม่แสบผิวและอุ่นสบายๆ วันไหนแกงกะทิ แม่ขูดมะพร้าวแล้วเหลียวมามองผมซึ่งผอมแห้งแรงน้อยมากๆ ผอมจนหัวโต ผิวก็แห้งๆ แม่ตัดเนื้อมะพร้าวเป็นแท่งโยนให้ผมยังกับให้หมาแทะกระดูก "กินซะ" ผมกัดกินด้วยความอร่อย หวานหอมมัน "จะได้มีแรง" แม่ว่าต่ออีกนิด
นพ.สุวิทย์ เกียรติเสวี
แต่เมื่อมาเกาะสมุยวันนี้ กลับได้เรื่องราวมหัศจรรย์ของมะพร้าวอีกมากมาย เช่น เพื่อนๆคุยกันว่า น้ำมันมะพร้าวหีบเย็นมีคุณค่าอนันต์ เราเสียค่าโง่ให้กับพวกฝรั่งไปแล้วว่ากินแกงกะทิหรือขนมที่ใส่กะทิ จะอ้วน คอเรสเตอรรอลจะสูง แต่ในความเป็นจริงกลับเป็นว่าในน้ำกะทิมะพร้าวมีคอเรสเคอรรอลตัวดีมากกว่าตัวเสียไปฉิบ ส่วนรายละเอียดลงลึกๆ ไม่อยากเขียนถึง เอาเป็นว่า มะพร้าววันนี้ให้ทั้งกะทิ น้ำมันหีบร้อน น้ำมันหีบเย็น ฯลฯ
คุณยุวดี บุณยวิบูลย์
เพิ่งเห็นและเพิ่งรู้ว่า สปาสครับด้วยมะพร้าวขูด ใบเตย และนมสด ก็ได้มางานของกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ด้วยมีเพื่อนรุ่นพี่ที่แสนดี นพ.สุวิทย์ เกียรติเสวี แห่งหน้าต่างมองคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อม นสพ.เดลินิวส์รายวัน ได้กรุณาแนะนำให้เจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ของกรมนี้ คุณยุวดี บุณยวิบูลย์ ได้ส่งอีเมลเชิญผมมาด้วยแท้ๆ ขอขอบพระคุณทุกๆท่านที่กล่าวนาม และที่ไม่ได้เอ่ยถึงเลยแต่น่ารักมากๆ เว็บไซต์เล็กๆชื่อว่า ทองไทยแลนดอทคอม ขอขอบคุณครับ
ฝนตกพรำๆ แต่เธอก็ทำกิจกรรมกันจนเสร็จสิ้น
ฝนตั้งเค้ามาตั้งนาน พอมหกรรมการสปาสครับที่ริมหาดทรายเสร็จ ฝนก็เทลงมาชะโลมกายทั้งผู้นวดและผู้รับการนวด ชุ่มเย็นเป็นนิมิตที่ดียิ่ง แต่เปียกกันทั่วทุกคน ภาพที่ถ่ายมองไม่เห็นเม็ดฝน แต่ก็น่าจะเห็นว่าทั้งผมเผ้าและชุดของแต่ละคน เปียก จนเห็นได้ด้วยตาเปล่าๆ
เป็นฝนแห่งฤดูกาลที่เพิ่งเริ่มต้น โปรยปรายให้เบาะๆ ถ้าเจออย่างนกเตนคงยุ่งมหึมาและถ้าสนใจเรื่องราวต่างๆที่เกี่ยวข้องกับงานของกรมสนับสนุนบริการสุขภาพละก้อ เปิด www.hss.moph.go.th ก็จะได้สาระความรู้เพื่อประกอบธุรกิจสปา หรือ ............เพียบ
คุณปานชนะ แมททอน ผู้จัดการและเจ้าของ Eranda Herbal Spa
ระหว่างนั่งรออาหารค่ำ ได้พบกับคุณปานชนะ แมททอน(Panchana Mathon) ผู้จัดการ Eranda Herbal Spa ได้ใจความว่าเธอเป็นสาวเชียงราย ผมก็เลยรีบบอกกับเธอว่า ผมเป็นเขยเชียงราย เท่านั้นเองเรื่องราวที่ดูว่าถ้าจะซักถามอะไรกับนักธุรกิจที่เกาะสมุยคงยาก เพราะว่าตอนเช้าเข้าสปาก็ได้เห็นแล้วว่า เจ้าของกิจการเหล่านี้ต้องเป็นผู้เหลือจะกินทั้งสิ้น บางคนถือตัว บางคนไม่อยากตอบคำถาม แต่บางคนก็ยินดีเล่าให้ฟัง
ครอบครัวน่ารัก
เธอเล่าว่าได้แต่งงานกับสามีชาวฝรั่งเศส มีบุตรชายด้วยกัน 3 คน (นั่นคือเด็กน้อยชาวฝรั่งที่ผมแอบถ่ายรูปเก็บเอาความน่ารักของเขาไว้ในไฟล์กล้องนั่นเอง) ทุกวันนี้เธอและสามีเปิดกิจการสปาอยู่ที่เกาะสมุย ด้วยเงินลงทุนก้อนโตหลายสิบล้านบาท ผมถามว่ารายได้จากสปาช่วงไหนดีช่วงไหนรายได้ถดถอย ก็ได้รับคำตอบว่า
"เมื่อก่อนหน้านี้ เคยมีรายได้เข้าสปาสูงสุดวันเดียวกว่าสามแสนบาท แล้วก็ไม่ใช่ได้เพียงวันเดียว หากแต่ได้อยู่เรื่อยๆ จนกระทั่งทุกวันนี้ รายได้กลับลดน้อยถอยลงกว่าในอดีต เธอประเมินว่าน่าจะเกิดจากมีกิจการสปาเพิ่มมากขึ้น ส่วนแบ่งการตลาดก็เลยเฉลี่ยๆกันไป แต่เธอก็บอกด้วยแววตาซื่อๆว่า ยังอยู่ได้สบายๆ"
"ขอให้โชคดีมีชัยตลอดไปเน้อ"
ลักลอบถ่ายมาได้ เจ้าหนูน้อยเอ๋ย