หน้าแรก
เว็บบอร์ด
บทความ
รวมรูปภาพ
ติดต่อเรา
ข่าวสาร
ภาวิณีย์ เจริญยิ่ง
Usaato เสื้อผ้าฝ้ายธรรมชาติ
ดีไซน์เนอร์ญี่ปุ่นส่งขายบ้านเกิด
ในโอกาสเปิดตัวผ้าฝ้ายทอมือธรรมชาติอูซาโตะ(Usaato) อย่างเป็นทางการเมื่อไม่นานมานี้ที่ร้านเลมอนฟาร์ม แจ้งวัฒนะ คุณสุวรรณา หลั่งน้ำสังข์ ผู้จัดการร้านเลมอนฟาร์ม จึงได้จัดกิจกรรมพิเศษ โดยเชิญหนุ่มใหญ่แดนปลาดิบ คุณอุซะบุโระ ซาโตะ เจ้าของผ้าฝ้ายแบรนด์นี้มาบอกเล่าให้ฟังถึงที่มาที่ไปของผ้าฝ้ายทอมือดังกล่าว ซึ่งทุกกระบวนการเน้นใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ ไม่ใช่สารเคมีใดๆ จากนั้นส่งขายไปยังประเทศญี่ปุ่น อันเป็นบ้านเกิดเมืองนอนของคุณซาโตะ
0000ผ้าทอฝีมือคนไทย-ลาว
การนำผ้าUsaatoมาขายที่ร้านเลมอนฟาร์ม จึงถือเป็นครั้งแรกที่คนไทยจะได้มีโอกาสสวมใส่เสื้อผ้าอันเป็นฝีมือการทอผ้าฝ้ายแล้วย้อมด้วยสีธรรมชาติด้วยฝีมือคนไทยและคนลาว ภายใต้การดีไซน์แบบเสื้อผ้าของคุณซาโตะ
ยามนี้เขา พำนักอยู่ที่จ.เชียงใหม่ กับคุณ
การจัดกิจกรรมในวันนั้นนอกจากคุณซาโตะ จะมาเปิดเผยแรงบันดาลใจที่ทำให้ตัวเขาเข้ามาส่งเสริมให้ชาวบ้านทอผ้าฝ้าย และรับซื้อด้วยแล้ว ยังได้เชื้อเชิญแขกผู้มีเกียรติเป็นนายแบบและนางแบบสวมเสื้อผ้าฝ้ายยี่ห้อดังกล่าวบนเวที
คุณสุวรรณาบอกถึงการนำเสื้อผ้า” มาจำหน่ายที่ร้านเลมอนฟาร์มเพราะเห็นว่าเป็นวิถีทางการทำงานร่วมกันที่พาทั้งหมดกลับไปสู่ธรรมชาติทั้งผู้คนวิถีชีวิต ทั้งผู้ผลิต ผู้ใช้กลับไปสู่ธรรมชาติมีความสุขและมีสุขภาพดีโดยเฉพาะช่วยโลกเพราะทุกวันนี้สิ่งแวดล้อมแย่แล้ว ทั้งการกิน การอยู่ อาหาร เสื้อผ้า ทุกอย่าง ปัจจัยสี่มาจากธรรมชาติทั้งหมด ตอนนี้ธรรมชาติเดือดร้อนมากและธรรมชาติก็เจ็บป่วย โดยแสดงออกมาเป็นแผ่นดินไหวภัยพิบัติ ฉะนั้นถ้าไปหวนคิดว่าเราเอาอะไรจากธรรมชาติมาใช้แล้วเกื้อกูลกันไม่ทำร้ายธรรมชาติมากก็จะทำให้คนเราอยู่กับธรรมชาติได้ยาวขึ้นและผู้คนก็ไม่ได้รับภัยพิบัติ
0000เปิดโอกาสให้ชาวบ้านสร้างสรรค์ผลงาน
อย่างที่เกริ่นไว้แต่แรก ผ้าUsaato เป็นมือของคนไทย เป็นที่รับรู้กันมานานแล้วว่าแม่บ้านเกษตรกรที่ว่างเว้นจากการทำนานทำไร่ ทำสวน จะใช้เวลาว่างทอผ้ามาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ ตอนนี้ก็ยังทอผ้ากันอยู่ แต่เมื่อคุณซาโตะ เข้ามาส่งเสริมอย่างจริงจัง พร้อมกับรับซื้อด้วยนั้น ทำให้กลุ่มแม่บ้านในหลายจังหวัดของภาคเหนือและภาคอีสานมีรายได้ที่แน่นอน ที่สำคัญได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์อย่างเต็มที่
“Usaatoเป็นผ้าญี่ปุ่น แต่ได้ทำงานช่วยคนไทย โดยแม่บ้านไทย ชาวนาไทย เกษตรกรไทยเป็นผู้ทอผ้า ทุกขั้นตอนเป็นกระบวนการเรียนรู้ ชาวบ้านเองก็เรียนรู้ที่จะออกแบบเอง เพราะทางคุณอุซะบุโระ ซาโตะจะสอนให้ทุกคนมีแรงบันดาลใจแล้วคิดเองไม่ใช่สั่งผ้าแล้วเธอจะต้องทำให้ฉัน แต่ทุกกระบวนการจะเป็นการพัฒนาของผู้คนทุกระดับทั้งตัวผู้ทอผ้าเอง เป็นการการกลับมาใช้สีธรรมชาติ การทำปัจจัยสี่ของตัวเองรวมทั้งเรื่องความพอเพียง
คุณซาโต๊ะสอนแล้วเปิดโอกาสให้ชาวบ้านพัฒนาฝีมือขึ้นมา เพราะฉะนั้นในกระบวนการเหล่านี้คุณซาโตะดูแลชาวบ้านตลอดเวลาเป็นเสมือนญาติพี่น้อง การทำงานเท่าเทียมกัน ไม่ใช่เธอเป็นลูกน้องฉัน เพราะเกิดจากการร่วมคิดและร่วมพัฒนามาด้วยกัน ผลงานก็ได้ราคา คุณซาโตะเป็นดีไชเนอร์ที่พิเศษมากที่เปิดโอกาสให้ชาวบ้านเป็นผู้ออกแบบผ้า ซึ่งหายาก”
0000ซื้อผ้าอูซาโตะช่วยคนด้อยโอกาส
กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรที่ทอผ้านี้กระจายอยู่ทั่ว ไม่ว่าจะเป็นที่ร้อยเอ็ด ขอนแก่น สุรินทร์ ลำปาง เลย สกลนคร ร้อยเอ็ด รวมทั้งแม่เฒ่าในเมืองหลวงพระบาง และเมืองไชยบุรีจากประเทศลาว ซึ่งการส่งเสริมให้ผู้หญิงเหล่านั้นหันมาทอผ้าฝ้ายธรรมชาติดังกล่าว ยังเป็นการช่วยเหลือผู้หญิงบางคนที่ติดเอดส์จากสามีด้วย ทำให้พวกเธอมีงานทำ มีกำลังใจมีความหวังที่จะยืนหยัดสู้ชีวิตต่อไป
กิจการผ้า ใช่เพิ่งจะมาทำเมื่อไม่กี่ปี แต่ทำมานานนับสิบปีแล้ว ซึ่งคุณสุวรรณามองว่า การที่คุณซาโตะหันมาหาวิถีธรรมชาติแบบนี้เพราะชาวญี่ปุ่นเจอสารเคมีเยอะมาก และเป็นประเทศที่ใช้สารเคมีมากที่สุดในโลก เช่นสารเคมีที่ใช้ในการเกษตร ทำให้ผิวหนังมีปัญหาเกิดการแพ้ ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่รู้สึกว่าตัวเองขาดแคลนธรรมชาติ เสื้อผ้าฝ้ายแบบนี้ก็เป็นวิถีหนึ่งที่แสดงว่าได้กลับไปสู่ธรรมชาติ จิตวิญญาณก็สมดุลย์ขึ้น มีความสุขมากขึ้นพร้อมกับช่วยเรื่องสุขภาพผิวของเขา หลายคนที่เคยเป็นโรคผิวหนังเมื่อใส่เสื้อผ้าเหล่านี้จะรู้สึกหายคัน
0000ราคาถูกกว่าแบรนด์เนมดังในห้าง
ทีนี้มาพูดกันถึงราคากันบ้าง ต้องบอกว่าเสื้อผ้าแบรนด์นี้ราคาต่อตัวต่อชิ้นหลักหลายร้อยขึ้นไป บางคนอาจจะบ่นว่าแพง และถ้ามีรายได้น้อยด้วยแล้วคงยากที่จะใส่เสื้อผ้าดังกล่าว แต่การขายราคาแพงเช่นนี้ก็มีที่มาที่ไป เพราะสินค้าอุปโภคบริโภคอะไรก็แล้วแต่ที่ทำจากธรรมชาติล้วนๆ มักราคาสูงกว่าสินค้าทั่วไปอยู่แล้ว
“ด้วยความพิถีพิถันทุกขั้นตอนที่เราใช้มือหมด ทำให้เส้นใยมีความพิเศษ ทุกขั้นตอนมีความพิเศษหมด ทำให้ต้นทุนของเราแพงกว่าผ้าที่ผลิตจากโรงงาน นัยเรื่องความสวยงามก็แตกต่างกัน แต่สุดท้ายราคาถูกว่าเสื้อผ้าแบรนด์เนมในห้างเยอะมาก ผู้ซื้อต้องดูว่าจะเลือกคุณค่าแบบไหน รถเบนซ์หรือรถกระบะก็ไม่เหมือนกัน นอกจากนี้ราคาที่นี่ก็ถูกกว่าในญี่ปุ่นประมาณสี่สิบเปอร์เซนต์
วันก่อนลูกค้าที่มาซื้อก็บอกว่าถูกกว่าในห้าง และเสื้อผ้าของเราทุกขั้นตอนการผลิตมีความหมาย เป็นการช่วยผู้คน คนใช้มีสุขภาพดี ช่วยเรื่องสิ่งแวดล้อม รายได้จากการขายเสื้อผ้าโมโซโตะเราเอากำไรไปช่วยผู้คนอีก ช่วยพระ เณรจากประเทศลาวที่ยากจนที่เข้ามาศึกษาในประเทศไทย นำเงินไปช่วยชาวบ้าน และตอนนี้ก็นำบางส่วนไปช่วยผู้ประสบภับจากนามิ ทุกขั้นตอนเป็นการเกื้อกูลผู้คน”
0000เน้นดีไซน์ใช้ได้หลายโอกาส
การนำผ้า เข้ามาขายที่ร้านเลมอนฟาร์มนั้น ผู้จัดการร้านอธิบายว่า “เราไม่ได้มองว่าจะขายได้เท่าไร แต่มองเรื่องวิถีชีวิต เรื่องการกลับไปสู่ธรรมชาติ เรื่องที่เราจะทำปัจจัยสี่อย่างไรให้เหมาะสมที่เหมาะกับสภาพแวดล้อม เหมาะกับสุขภาพเป็นประเด็นหลักและเราได้ใช้ผลิตภัณฑ์เหล่านี้เป็นตัวสื่อสาร งานของเราก็สื่อสิ่งเหล่านี้ไปว่าคนแต่ละคนจะกลับมามีความสุขที่สมดุลย์ได้อย่างไร เขาอาจจะทำเองก็ได้ไม่เป็นไรแต่เป็นข่าวสารของวิถีชีวิตที่จะกลมกลืนกับธรรมชาติ”
แม้ราคาเสื้อผ้าของคุณซาโตะ จะสูงถ้าเทียบกับเสื้อผ้าฝ้ายทอมือและย่อมด้วยสีธรรมชาติทั่วไป แต่ถ้าใครเห็นรูปแบบการดีไซน์แล้ว ต้องบอกว่าคุ้มค่าจริงๆ นอกจากนั้นยังถือเป็นทำบุญไปในตัว เพราะ 60% ของผลกำไร ทางคุณซาโตะนำไปช่วยการศึกษาพระเณรลาวยากจนที่มาศึกษาในไทย รวมทั้งเป็นทุนการศึกษาให้ครอบครัวชาวบ้านหลายร้อยครอบครัวอีกด้วย
“คุณซาโตะจะวางแบบให้เสื้อผ้าสามารถใช้ได้ทุกโอกาส ไม่ใช่เสื้อหรูหรา ผ้าแต่ละชิ้นจะไม่เหมือนกันเลยนั่นคือความมีเสน่ห์ของเนื้อผ้า เส้นใยที่ปั่นมือหรือใช้ใยกันชง ใยฝ้ายสีตุ่นที่หายาก คือมีเสน่ห์ตั้งแต่เส้นใย สีย้อมผ้าก็เป็นสีธรรมชาติ การผสมสีเป็นความคิดของชาวบ้านที่ทำจนมีความชำนาญ ดังนั้นสีแต่ละสีจะสวยมาก ไม่ซ้ำกัน คุณภาพของสีก็ทน คุณซาโตะจะไม่ใช้แม้กระทั่งโลหะเพราะคิดว่าสิ่งเหล่านี้ทำร้ายธรรมชาติ ผ้าของคุณอุสานี่เปรียบเทียบกับรถระดับไฮคลาสมาก คุณค่าของมันก็มีระดับทุกขั้นตอน มีคุณค่าทุกตอนของการช่วยคน
00000อยากให้คนไทยได้สวมใส่
ช่วงแรกๆเสื้อผ้าแบรนด์ Usaato จะมีวางขายเฉพาะที่ร้านเลมอนฟาร์ม แจ้งวัฒนะแต่ในอนาคตจะวางขายตามร้านเลมอนฟาร์มสาขาต่างๆด้วย เนื่องจากคุณซาโตะพูดเสมอว่าทำอย่างไรผ้าที่ทำด้วยฝีมือคนไทยทำอย่างไรจึงจะทำให้คนไทยได้มีโอกาสใช้ นั่นจึงเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เลมอนฟาร์มอยากเปิดจำหน่ายในประเทศไทย อยากให้คนไทยที่เป็นเจ้าของผ้าและเป็นผู้ผลิตผ้าเหล่านี้ได้ใช้ เลมอนฟาร์มต้องการส่งเรื่องราวของธรรมชาติเหล่านี้ออกไป
สำหรับตลาดที่ญี่ปุ่น ผ้าก็ไปได้ดีเพราะคุณซาโตะ มีเครือข่ายเพื่อนฝูงจำนวนมากที่รักธรรมชาติเหมือนกัน และชาวญี่ปุ่นก็หันมาสวมใส่ผ้าฝ้ายธรรมชาติกันมากขึ้น
คุณสุวรรณาย้ำว่า การสวมเสื้อผ้าจากผ้าฝ้ายธรรมชาติ เป็นทางหนึ่งที่จะกลับไปสู่วิถีธรรมชาติ ซึ่งจะทำให้มีความสุขขึ้น สุขภาพดีขึ้น เพราะถ้าไม่ใช้อะไรที่เป็นธรรมชาติ จะใช้แต่เคมีเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ จะเกิดปัญหาตามมามากมาย แต่ถ้าผู้บริโภคเปลี่ยนวิถีบริโภคก็สามารถเปลี่ยนโลกได้เปลี่ยนวิถีผลิตได้ เช่น พืชผักถ้าผู้บริโภคเข้าใจเรื่องการสร้างเลือดในร่างกาย และการสร้างเนื้อเยื่อ ต้องรู้ว่าจะต้องเลือกผักกินไม่ใช่อะไรก็ได้ไม่ใช่แค่กินอิ่ม ถ้าต้องการได้เลือดที่สะอาด ร่างกายที่สะอาดก็ต้องตั้งต้นที่อาหารสะอาด
ด้วยอยากให้คนไทยได้บริโภคอาหารปลอดสารพิษอันตรายใดๆต่อร่างกาย สินค้าจำนวนมากในร้านเลมอนฟาร์มจึงเป็นเรื่องของเกษตรอินทรีย์ ไม่ว่าจะเป็นข้าว พืชผักผลไม้ และอาหารแปรรูปต่างๆ
“สิ่งเหล่านี้เป็นปัจจัยของชีวิตที่ดีของสุขภาพของความสุข ปัจจุบันคนเจ็บป่วยเยอะ คนเป็นมะเร็งตายชั่วโมงละ 6 คน และเป็นเพิ่มชั่วโมงละ 10 คนทุกวัน ปีหนึ่งมากกว่าสึนามิ มากกว่าคนยิงกันในถนน ปีละกว่าห้าหมื่นคนมากกว่าทุกข่าวหน้า 1 แต่คนทั่วไปนึกถึงน้อยและทุกอย่างอยู่ในอาหารเยอะและเนื่องจากปัจจุบันมีการขายครั้งละมาก ๆ เพราะคนต้องการเยอะเมื่ออาหารมีปริมาณมาก ๆ ก็จะเลี่ยงการเสียไม่ได้ก็ต้องใส่วัตถุกันเสีย ดังนั้นถ้าทำได้ก็น่าจะปลูกกินเอง ปลูกนิดหน่อยก็ยังดี หรือเลือกแหล่งที่เรามั่นใจ งานเราก็คือการค้นหาอาหารเหล่านี้ เลือกหาอาหารที่สะอาดปราศจากสารเคมี”
00000ล้อมกรอบ
อุซะบุโระ ซาโตะ
“ผมทำงานออกแบบเสื้อผ้ามาประมาณ 40ปีแล้ว เริ่มจากการเป็นนักออกแบบเสื้อให้กับบริษัทัทที่กรุงโตเกียว พอปี 2538 ผมเดินทางไปทำงานที่ประเทศสหรัฐเมริกา อยู่ที่นั่น 2ปีครึ่ง แล้วเดินทางต่อไปยังเบลเยี่ยม ไปตัดเสื้อผ้าให้กับคนชั้นสูงในยุโรป เพื่อใช้ในงานแต่งงานและชุดงานเลี้ยงตอนเย็น
อยู่มาวันหนึ่ง ผมได้รับประสบการณ์ทางจิตวิญญาณ ทำให้ความคิดเปลี่ยนไป180องศาเลยทีเดียว ผมได้ยินเสียงเตือนสติว่าอย่างหลงไปกับโลกที่เน้นวัตถุหรือเน้นแต่เงินทองอย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ซึ่งก่อนหน้านั้นผมไม่เคยสนใจโลกทางจิตวิญญาณเลยแม้แต่น้อย เพราะโลกของแฟชั่นอยู่ได้ด้วยวัตถุล้วนๆ แต่เมื่อผมก้าวข้ามประสบการณ์ทางจิตวิญญาณนั้นแล้ว ผมไม่รู้สึกถึงเสน่ห์ของเสื้อผ้าที่ผมตัดเย็บมาก่อนหน้านี้เลยแม้แต่น้อย และไม่สามารถทำงานเหมือนที่ผ่านมาได้อีกแล้ว
ผมเริ่มออกเดินทางเพื่อแสวงหา “ผ้าที่มีชีวิต” กว่า 8 ประเทศ จนกระทั่งค้นพบผ้าทอมือที่เมืองไทย
เมื่อผมลองสืบค้นที่มาของวัสดุย้อมสีธรรมชาติ พบว่าคนสมัยโบราณเริ่มคิดค้นเอนไซม์ของพืชที่ใช้เป็นสมุนไพรมาใช้ย้อมเส้นใยผ้าได้ดีเยี่ยม ถ้าได้นุ่งห่มผ้าที่ย้อมด้วยพืชสมุนไพร สมุนไพรก็จะซึมผ่านเข้าไปในร่างกาย ผมยิ่งคิดเรื่องความสัมพันธ์ของเสื้อผ้ากับร่างกายมากเท่าไรก็ยิ่งรู้สึกถึงคุณค่ามากขึ้น
ปี 2541 ผมได้พบกับอาจารย์สมยศ สุภาพรเหมินทร์ ผู้ใช้เวลากว่า 17 ปีในการส่งเสริมวัฒนธรรมการทอผ้าและย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติให้แก่ชาวบ้าน ซึ่งกลายเป็นจุดเริ่มต้นของเสื้อผ้าธรรมชาติ “USAATO” ที่สอดประสานร่วมงานกันอย่างงดงามระหว่างชาวบ้าน เจ้าของทรัพยากรท้องถิ่น และศิลปินนักออกแบบ
ผ้า USAATO เป็น “ผ้าที่มีชีวิต” ซึ่งผมได้ร่วมกับชาวบ้านไทยลาว 500 คน สร้างงานผ้านี้อย่างพิถีพิถัน ตั้งแต่การเริ่มต้นสรรหาวัตถุดิบเส้นใยและสีธรรมชาติในการผลิตผ้า การออกแบบชุดด้วยแนวคิดนอบน้อมต่อธรรมชาติและคงไว้ซึ่งเสน่ห์ดั้งเดิมของผ้า ตลอดจนกระบวนการตัดเย็บและสร้างสรรค์ลายผ้าที่ให้ความสำคัญกับความรื่นรมย์ยามว่างจากการทำเกษตรของชาวบ้านไทยและลาว จนถึงแนวคิดแบ่งปันผลกำไรจากการจำหน่ายส่วนใหญ่เพื่อสาธารณประโยชน์ ซึ่งตอนนี้ผมก็ได้นำเงินกำไรที่ได้ไปช่วยพวกที่ประสบภัยสึนามิด้วย”