ห้างส่องสัตว์ป่าทุ่งสลักพระ
โดยธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ผมไปท่องเที่ยวป่าเขาลำเนาไพรมาแทบจะทั่วประเทศไทย เว้นภาคใต้ แต่ไปป่าไหนก็ไม่ประทับใจเหมือนได้ไปเที่ยวชมและพักนอนกลางป่าเขาที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสลักพระ จังหวัดกาญจนบุรี โดยเฉพาะที่หน่วยพิทักษ์สัตว์ป่าทุ่งสลักพระ ซึ่งมีนายมานะ มณีนิล เป็นหัวหน้าหน่วยฯ นายมานะนี้ไม่ได้เรียนทั้งโรงเรียนป่าไม้แพร่ และคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นเพียงพนักงานที่เข้าทำงานมานาน และได้บรรจุเป็นลูกจ้างประจำตำแหน่งพนักงานพิทักษ์ป่า ต่อมาด้วยความสามารถจึงได้เป็นหัวหน้าหน่วยฯ
ที่หน่วยพิทักษ์สัตว์ป่าทุ่งสลักพระอยู่ห่างจากถนนราดยางหน้าหน่วยพิทักษ์สัตว์ป่าห้วยสะด่อง 9 กม. การเข้าไปนั้นต้องติดต่อไปรอที่หน่วยห้วยสะด่อง แล้วจึงจะต่อรถขับเคลื่อนสี่ล้อเข้าไปอีกทีหนึ่ง ด้วยถนนหนทางที่ต้องบุกป่าฝ่าลำห้วยหลายครั้งหลายหน ขึ้นเขาแล้วก็ลงห้วย บางครั้งมีน้ำป่าไหลมาแรงก็เสี่ยงเอา แต่เชื่อไหมครับว่า คืนหนึ่งผมกับเพื่อนๆขอเข้าไปในตอนกลางคืนราว 3 ทุ่มครึ่ง ระหว่างทางก็ส่องไฟสปอตไลท์ไปด้วย สิ่งที่ทำให้ตื่นตะลึงมากคือ ได้พบสัตว์เล็กสัตว์น้อยตามถนนดินและบนต้นไม้
ที่ตื่นเต้นมากก็คือได้เห็นช้างป่าหากินอยู่ตามด่านของเขา แต่ครั้งนี้ได้เห็นเขากลางถนน ขณะที่รถของเราวิ่งไป เขาก็วิ่งนำไปข้างหน้า อีกครั้งที่ได้เห็นช้างเป็นฝูงกำลังหากินอยู่ข้างๆทาง เสียงหักกิ่งไผ่ดังโพะเพะ นั่นก็ชวนตื่นเต้นมากๆ ซึ่งที่จริงแล้ว ช้างป่าพบเห็นได้หลายแห่ง แต่ที่นี่ เถื่อนกว่า อีกครั้งหนึ่งที่ตื่นเต้นและวาบหวิวก็คือการได้ไต่ขึ้นไปบนต้นไม้ใหญ่ที่วางพะองไม้ไผ่ให้ค่อยๆก้าวย่าง เมื่อขึ้นไปถึงห้างส่องสัตว์ป่าที่นายมานะมานะสร้างเอาไว้หลายห้าง ใกล้ๆกับโป่งที่ช้างและสัตว์ป่าอีกหลายชนิดมากิน(ดูจากรอยเท้า)
ในภาพที่เห็น เป็นห้างส่องสัตว์ป่าที่เหลืออยู่ สภาพค่อนข้างจะผุพังไปมากแล้ว แต่ก็เคยเป็นห้างส่องสัตว์ป่าที่ช่วยเพิ่มศักยภาพของการนั่งห้างส่องสัตว์ เพิ่มสีสันการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์อย่างเข้มขลัง น่าเสียดายที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าหลายๆแห่งอยู่ภายใต้เงื่อนไขนักอนุรักษ์ที่หลงทิศทางการอนุรักษ์ ซึ่งมีความหมายว่า "เป็นการใช้ประโยชน์อย่างชาญฉลาด" มากกว่าการอนุรักษ์แบบ "เก็บ" เอาไว้ชื่นชมเฉพาะกลุ่ม
ที่หน่วยพิทักษ์ป่าทุ่งสลักพระแห่งนี้ น่าจะเปิดกว้างเพื่อการศึกษา การท่องเที่ยวอย่างชาญฉลาด และการเปิดหูเปิดตาให้กับนักอนุรักษ์จำแลง ที่นี่ ต้องกางเต้นท์นอนบนอาคารโล่งๆ ด้วยว่ากลัวช้างจะเข้ามาเยี่ยมถึงเต้นท์ แต่เร้าใจให้อยากเข้าไปจริงๆ ทั้งๆที่ไม่มีความสะดวกทั้งปวงให้เลย