ต้นแขม:กำลังออกดอกสวยตามริมทางทั่วไป โดยธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ

ต้นแขม:กำลังออกดอกสวยตามริมทางทั่วไป

โดยธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ

              บ้านผมอยู่ชายคลอง น้ำใสไหลเย็นเห็นตัวปลา แต่เป็นคลองที่มีน้ำใสเฉพาะช่วงที่เรียกว่า หน้าน้ำ หรือ ฤดูน้ำ หน้าแล้งน้ำเหือดแห้งแก๋แหง๋ ชายคลองบ้านผมมีต้นแขมขึ้นอยู่ตามชายน้ำ  ต้นแขมจะออกดอกพราวไสวไปทั่วตลอดปี สีขาวนวลของดอกแขมงามจับใจโดยเฉพาะเมื่อต่องแสงแดดอ่อนๆ หรือแสงตอนเย็นๆ 

           แต่อย่างไรก็ดี ยังมีคนเข้าใจผิดคิดกันว่า ต้นแขม ใช้ทำไม้กวาดไปโน่น ซึ่งแท้ที่จริงแล้ว ต้นแขมก็ชนิดหนึ่ง ต้นก๋ง(ตองกงที่ทำไม้กวาด)ก็ชนิดหนึ่ง  ต้นอ้อก็อีกชนิดหนึ่ง แต่อยู่ในวงศ์หญ้าวงศ์เดียวกัน ส่วนต้นกงทางภาคใต้ยิ่งแตกต่างไปไกลเลย คนละชนิดคนละวงศ์

           อยากรู้จริงอย่าเชื่อเว็บไซต์เสมอไป ผิดกันตรึม  ค้นคว้าผ่านชื่อวิทยาศาสตร์ดีที่สุด  

ดอกต้นแขม ทำไม้กวาดไม่ได้

           ชื่อต้นไม้ใบหญ้าและสัตว์ป่าทุกชนิด ควรคำนึงถึงชื่อวิทยาศาสตร์เป็นหลัก ด้วยว่าในชื่อภาษาไทยนั้นอาจเพี้ยนหรือคล้ายคลึงกันหรือซ้ำๆกัน อันเป็นภาษาพื้นบ้านที่เรียกชื่อแตกต่างกันไป นักการึกษาที่ดีต้องพินิจจากชื่อวิทยาศาสตร์นะจ๊ะ 

           ต้นแขมมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Saccharum arundinaceum Retz. อยู่ในวงศ์ GRAMINEAE  เช่นเดียวกับต้นก๋ง(ตองกง) Thysanolaena maxima Kuntze. และ ต้นอ้อ   Arundo donax L. เว็บไซต์ เขาอ่างฤาไนย แก้ไขใหม่ด้วยเด้อ

ต้นก๋ง(ตองกง)ทำไม้กวาด

           ผมผ่านไปตามถนนสายกรุงเทพ-ตาก ได้เห็นตลอดเส้นทาง มีดอกแขมสีขาวพราวไสวไปทั้งสองฟากฝั่ง ช่างภาพในอดีตนิยมถ่ายมาอวดกันเกร่อ แต่ทุกวันนี้กลับได้เห็นน้อย

            ต้นแขมขึ้นตั้งแต่ริมน้ำชายคลองไปจนถึงบนเขาสูง เป็นวัชพืชจำพวกหญ้าชนิดหนึ่งที่เป็นเชื่อไฟอย่างดี ส่วนต้นก๋งมีดอกสีเขียวอ่อน แก่สีน้ำตาล ชาวบ้านทั่วไปนิยมตัดก้านดอกมาตากแดดแล้วตีไล่เมล็ดทิ้ง ก็จะได้ตองก๋งที่พร้อมจะใช้สานไม้กวาดได้ ลักษณะต้นและดอกก๋งและดอกแขมแตกต่างกัน โปรดพิจารณาในภาพที่ลงเทียบเคียงให้ชม

            ต้นแขม มีชื่อเรียกหลายชื่อเช่นกะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอนเรียกว่าตะโป เขมรสุรินทร์เรียกว่า แตร๊ง ทางเหนือเรียก ปง แต่บ้านผมเรียกทั้งต้นแขมและต้นพง ชื่อวิทยาศาสตร์คือ Saccharum arundinaceum Retz. อยู่ในวงศ์ GRAMINEAE เป็นพืชหลายฤดู ลักษณะเด่นคือ ออกดอกตลอดปี สีขาวพราวไสวไล้ลมพริ้ว ลำต้นกลมไส้กลวงมีเยื่อขาวภายใน ใบแคบยาว 1-1.5 เมตร ปลายไบแหลม ขอบใบหยักแข้ง เส้นกลางใบเป็นร่องสีขาว ดอกออกเป็นช่อแบบPanicle ขนาดใหญ่ แต่ละดอกย่อยมีกลีบสีขาว 2 กลีบ ยาว0.5 ซม. มีขนปุยสีขาวประดับ เมล็ดสีดำมีปุยขาวติดทำให้ลอยไปตามลมได้ไกล การกระจายพันธุ์กว้างขวาง

            สำนวนไทยที่นิยมใช้เปรียบเปรยกันมากก็ ปลายอ้อปลายแขม อันหมายความว่า ห่างไกลความเจริญหรือความศิวิไลย์