นกปรอดหน้านวล นกประจำถิ่น
โดยธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
บ้านผมที่แครายมีต้นไม้หลายชนิดรกครึ้ม บ่ายวันหนึ่งผมได้ยินเสียงร้อง "ขวิด-ขวิด" แปลกกว่าทุกวันที่เคยได้ยินเสียงนกร้อง ผมคว้ากล้องคู่มือลงมาแล้วย่องๆไปบังเสาระเบียงบ้าน ส่ายสายตาไปตามสุมทุมพุ่มไม้จนได้เจอต้นตอเสียงนั้น ผมกดชัตเตอร์ได้เพียง 4-5 ช็อตเจ้านกตัวนี้ก็เปลี่ยนอิริยาบท ผมกดชัตเตอร์ตามอีก แต่ได้เพียงครั้งเดียว เขาก็บินหนีไปทันที
ผมพินิจว่านกชนิดนี้มีรูปร่างคล้ายคลึงนกปรอดสวน แต่หน้าตาแปลกกว่า เดาว่าต้องอยู่ในวงศ์นกปรอดนี่แหละ เปิดตำรานกเมืองไทยของอาจารย์จารุจินต์ นะภีตะภัฎ จึงได้รู้ว่าเป็นนกปรอดหน้านวล บนหัวมีหงอนสั้นๆ หน้าผากถึงท้ายทอยดำ คิ้วกว้างสีขาว แถบตาดำ หน้าและคอขาว ส่วนลำตัวด้านบนมีสีน้ำตาลแกมเทา อกและท้องมีสีน้ำตาลอ่อนๆมีลายซีดจางๆ ก้นเหลือง ปากสีดำ ขาสีดำ
ถ้าเป็นนกวัยอ่อนจะมีปากสีจาง หน้าผากและกระหม่อมสีน้ำตาล ร้องดัง ขวิด-ขวิด ถือเป็นนกประจำถิ่นที่พบตามบ้านสวน พื้นที่เกษตรกรรม ป่าชายเลน ป่าชายหาด สวนสาธารณะที่ราบ มีชื่อสามัญว่า Yellow-vented Bulbul ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pycnonotus goiavier วงศ์ PYCNONOTIDAE
ผมได้พบปรอดหน้านวลอีกครั้งที่กำแพงแสน เกาะอยู่ยอดไผ่ น่าจะเป็นตัวผู้กับตัวเมีย และอาจจะทำรังแถวต้นกอไผ่ ทุกครั้งที่เขามาก็จะร้องเสียง ขวิด-ขวิด ซึ่งผมจำเสียงได้แล้ว ผมพยายามจะถ่ายรูปเขาไว้ให้ได้ภาพมากขึ้น เช้านี้สมใจได้ภาพทั้งคู่และเดี่ยว แต่ก็ยังแยกไม่ออกว่าตัวไหนตัวผู้ตัวไหนตัวเมีย คล้ายคลึงกันมากทีเดียว และถ้าผมพบรังของเขาก็จะรอเก็บภาพลูกของเขามานำเสนอต่อไป
ปรอดหน้านวลผัวเมีย
บนหัวมีจุกผมตั้งๆ น่าจะตัวผู้