ทุ่งทานตะวันบานเมื่อไรสดใสทุกที

ทุ่งทานตะวันบานเมื่อไรสดใสทุกที

ลพบุรีมีตรึม

โดย ป่าน ศรนารายณ์ เรื่อง-ภาพ

              ถ้านึกถึงจังหวัดสิงห์บุรี  ป่านนึกถึงเรื่องเทศกาลกินปลา เหมือนว่าเมืองสิงห์มีปลาน่ากินมากกว่าจังหวัดใดๆ ถ้านึกถึงจังหวัดอ่างทอง ป่านนึกถึงหลวงพ่อโตที่มีมากกว่าจังหวัดใดๆถึง 9 องค์  ถ้านึกถึงจังหวัดลพบุรี ป่านนึกถึงเรื่องราวของทุ่งทานตะวัน อันเป็นโลโก้ที่บ่งชี้ไปแล้วว่า จะไปชมทุ่งทานตะวันบานสวยงามตระการตาที่สุดต้องไปลพบุรี ชดโช้

               ต้นทานตะวันเข้ามายังจังหวัดลพบุรีตั้งแต่ครั้งที่ฝรั่งเศสเข้ามาติดต่อค้าขายในสมัยของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ซึ่งโปรดที่จะประทับอยู่แต่นารายณ์ราชนิเวศน์ ไม่น่าเชื่อเมื่อวันเวลาผ่านไป ต้นทานตะวันได้ผลิดอกออกต้นบนผืนดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราชจนดกดื่น วันนี้ประเมินกันว่ามีต้นทานตะวันบานปีละกว่า 2-3 แสนต้น ก็เท่ากับ 2-3 แสนดอกเป็นอย่างน้อย  ดอกหรือก็โตกว่าดอกไม้ชนิดใดๆ สีกลีบดอกก็เหลืองอร่ามไปทั้งทุ่ง

                วันนี้มีดอกทานตะวันปลูกกันมากที่สุดคือ อำเภอเมืองแถวเขาจีนแลก่อนถึงวัดเวฬุวันวนาราม  อำเภอพัฒนานิคมตลอดเส้นทางไปเขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ อำเภอชัยบาดาล และอำเภออื่นๆมากบ้างน้อยบ้าง นอกจากนั้นต้นทานตะวันยังกระจายไปทั่วทุ่งสระบุรี นครราชสีมา ชัยภูมิ สุพรรณบุรี เพียงแต่ว่าแต่ละจังหวัดดอกทานตะวันจะบานไม่พร้อมกัน

                 ต้นทานตะวันเป็นพืชล้มลุกอายุปีเดียว สูง 2.00-3.00 เมตร ลำต้นเหลี่ยมมีขนสั้นสีขาวทั่วไป ใบเดี่ยวออกตรงข้าม 5 คู่ ดอกอยู่บนฐานรองกลุ่มดอกขนาดใหญ่ถึง 30 ซม. มีดอกย่อย 700-8,000 ดอกแล้วแต่ชนิดพันธุ์ ระบบรากแก้วลึกถึง 2-2.75 เมตร ทานตะวันเป็นไม้ดอกจากอเมริกากลาง ว่ากันว่า ถูกพบในเม็กซิโกตั้งแต่ 2,600 ปีก่อนคริสตกาล  

                 มีประโยชน์มากจากน้ำมันที่สกัดได้จากเมล็ด มีกรดไขมันไม่อิ่มตัวสูง สามารถนำไปใช้ในอุตสาหกรรมฟอกหนังและประกอบอาหาร แต่ปัจจุบันนี้ได้วิวัฒนาการเพิ่มขึ้นมากมายเมล็ดทานตะวันสกัดน้ำมันปรุงอาหารได้ อบแห้งรับประทานก็ได้อร่อยดีมีขายทุกแหล่งแห่งที่มีดอกทานตะวันไปแล้ว  แถมยังใช้เป็นส่วนผสมในเครื่องสำอางหลายชนิด

                 ต้นทานตะวันมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Helianthus annuus L. อยู่ในวงศ์ ASTERACEAE มีชื่อสามัญว่า Sunflower มีตำนานเล่าขานกันว่า แม่มดชื่อ Clytie หลงรักเทพอะพอลโลซึ่งคือเทพดวงอาทิตย์ ด้วยความหลงใหลจึงเฝ้าแต่มองจ้องดวงอาทิตย์จนกระทั่งผมสีทองของเธอกลายเป็นกลีบดอกสีเหลือง และใบหน้าได้กลายเป็นดอกทานตะวันซึ่งบานคราใดก็หันหน้าดอกไปหาดวงอาทิตย์เท่านั้น

                   เขียนมาจนยืดยาวก็เพื่อจะให้ได้ชมดอกทานตะวันที่ป่านถ่ายมาจากลพบุรีนี่ละค่ะ แต่ก็มีหลายดอกที่ถ่ายมาจากแหล่งอื่นๆบ้าง เช่น งานเกษตรแห่งชาติเดือนธันวาคมของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน 

                    ป่านต้องขอจบเพียงนี้ ด้วยเกรงว่าจะยืดยาวจนเป็นตำราเกินไป พ่างๆๆ

ดอกทานตะวัน