ตอไม้

ตอไม้

Stump

โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ

                 ต้นไม้ทั้งต้นเรียกว่า Tree  อันหมายถึงตั้งแต่เรือนยอด(crown) ลำต้น(Trunk) และระบบราก(Root system) โดยต้นไม้ยืนต้นอยู่ได้ด้วยระบบรากที่อาจมีรากแก้งหรือไม่มีรากแก้วเพื่อยึดต้นให้ทรงต้นอยู่ได้   ถ้ารากแก้วก็จะมีรากแขนงจากนั้นก็มีรากฝอยแผ่กระจาไปทั่วพื้นดิน ทำหน้าที่ดูดซับน้ำและแร่ธาตุส่งไปยังลำต้นโดยผ้่นเนื้อเยื่อที่เป็นท่อลำเลียงน้ำและอาหารก็คือเนื้อเยื่อระหว่าเปลือกและลำต้น เพื่อส่งผ่านไปปรุงอาหารร่วมกับแสงแดดและคาร์บอนไดอ็อกไซด์ ที่เรือนยอด

                 มนุษย์ใช้ประโยชน์จากระบบเรือนยอดของต้นไม้ด้วยการเปลี่ยนถ่ายก๊าซคาร์บอนได้อ็อกไซดฺและก๊าซอ็อกซิเยน ระบบเรือนยอดต้นไม้ปรุงอาหารแล้วสร้างเซลเติบโตให้กับต้นไม้ จนสูงใหญ่และแข็งแรรง เมื่อมนุษย์ปรารถนาที่จะใช้ลำต้นก็ตัที่โคนต้น พอต้นไม้ล้มโครงลงมาก็ใช้เลื่อยไปตัดทอนเรือนยอดออกไป เหลือแต่ลำต้นนำไปใช้ประโยชน์เพื่อการก่อสร้างังต้องการ

                 ต้นไม้ส่วนระบบเรือนรากเหลือติดดินอยู่ เมื่อมีต้นไม้ให้ใช้ประโยชน์ไดด้มากก็มักจะปล่อยตอไม้ทิ้งไว้ให้พุสลายไปตามธรรมชาติ ต้นไม้บางชนิดสามารถแตกหน่อได้ก็แตกเป็นต้นใหม่ แต่ถ้าต้นไหนไม่แตกหน่อก็จะพุพังไป ต้นไม้เหลือน้อย แต่ความต้องการมากขึ้น จึงมีการขุดรากถอนโคนเอาตอไม้ออกไปใช้จนสิ้น โดยเฉพาะต้นไม้ที่มีค่าราคาแพง เก็บกันเกลี้ยง เช่นไม้หอม ไม้พะยูง ไม้เทพทาโร ฯลฯ

                  ภาพที่เห็นนี้ ผมถ่ายมาจากท่าเรือประเทศเมียนมาร์-ลาว ชายฝั่งแม่น้ำโขง เขาบนไปไม่มีให้เหลือแม้แต่ตอไม้ อันแสดงถึงความต้องการใช้ไม้ทุกรูปแบบ อาจนำไปตกแต่งเป็นชุดรับแขก อาจนำไปแกะสลักชิ้นเล็กๆ ที่แน่นอน ภาพนี้ตอบโจทย์ได้ว่า ไม้มีค่าตั้งแต่เรือนยอดถึงตอไม้