ดอกโสนบานอีกแล้ว ห้ามพลาด ผักปลอดสารพิษตามฤดูกาล
โดยลุงดำ คำโต เรื่อง-ภาพ
ปลายฝน ต้นโสนขึ้นงามไปทั่วชายน้ำ ที่ราบลุ่มชื้น โสนเกิดขึ้นจากเมล็ดที่โปรยข้ามปี เป็นพืชที่เมล็ดชะลอการงอกได้นานตามฤดูกาลในรอบปี ลุงดำเดินออกกำลังกายสะพายกล้องจ้องถ่ายรูปดอกไม้ นก และสัตว์น่ารักๆ ในวิทยาเขตกำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์มากว่า 10 ปี แต่เดี๋ยวนี้ ลุงดำถีบจักรยานสามล้อแทนการเดิน ไปได้เร็วขึ้น ไกลขึ้น
แต่ละปีที่เป็นช่วงเวลานี้ ลุงดำก็จะยังพกถุงพลาสติกติดตัวไปด้วยเพื่อป้องกันกล้องหากเจอฝน และเก็บดอกโสนกลับมาลวกจิ้มน้ำพริกสูตรของแม่เป็นประจำ ปีนี้ เพิ่งเจอแถวคอนโดที่พักเจ้าหน้าที่ของมหาวิทยาลัย ต้นโสนดงใหญ่กำลังออกดอกเหลืองพราวไปทั้งต้น ลุงดำแอบรถลงจอดข้างทางแล้วตั้งกล้องถ่ายรูป ดอกโสนพืชอาหารปลอดสารพิษตามธรรมชาติ
มัดปากถุงดอกโสนแล้วใส่ไว้ในตะกร้าหน้ารถถีบสามล้อ ถีบไปออกกำลังกายอีกหลายที่ จนถึงช่วงที่ฝนไล่ช้าง เอ้ย ฝนไล่หลังมาแหละจึงต้องรีบปั่นกลับบ้านทิวไผ่โฮม บ้านเดี่ยวกึ่งรีสอร์ทให้นิสิตเกษตรเช่าเป็นรายเดือน ชายทุ่งฝั่งตรงข้ามมหาวิทยาลัย แพ็คใส่ตู้เย็นเพราะว่าค่ำเกินกว่าจะทำกินทันเวลา
ก่อน 11 โมงเช้า วันอาทิตย์ ร้อนกำลังดี มีเวลาว่างหลังจากเล่นเฟสและเปิดดูเรื่องนก ตัดใจปิดทุกอย่างแล้วไปทำการประดิษฐ์อาหารจากธรรมชาติ ข้างทาง ริมทุ่ง น้ำพริกเผาตามสูตรของแม่ซึ่งก็คือเผากระเทียม หอมแดง พริกขี้หนูแห้ง จนหอมจึงเทใส่ครกโคลกจนแหละ เติมน้ำตาลทรายขาวลงไปช้อนคาว จนหวานได้ระดับ ครั้งนี้ลุงดำใส่มะแข่นหรือมะแขว่น เครื่องเทศที่ชาวเหนือนิยมใส่ยำไก่บ้านต้มฉีกลงไปด้วย กลายเป็นน้ำพริกเผามะแข่นสูตรลุงดำ คำโต ไปแล้ว 5555 หอมกลิ่นมะแข่นสะใจ
หันไปเทดอกโสนออกจากถุงแล้วล้างและลวกดอกโสนที่มีทั้งดอกบาน ดอกตูมรอบานและยอดอ่อนกับดอกตูมอีกหลายวันบาน คละเคล้าด้วยใบอ่อนชวนกิน รสชาติมันดี ผมไม่ได้ใส่กะทิเหมือนสูตรของแม่ซึ่งพิถีพิถันกว่า เทน้ำร้อนออกเติมน้ำเย็นลงไป แล้วสงดอกโสนออกจากกระทะ ใส่ลงชามพร้อมกิน
แต่ด้วยแม่เคยทำน้ำพริกดอกโสนให้กินทีไรก็ทอดไข่ดาวจนไข่ขาวหอมเหลือง ไข่แดงสุกสนิท แล้วใช้มีตัดแปดแฉก แต่ละแฉกมีทั้งไข่แดงและไข่ขาว แต่ลุงดำตีไข่เละกวนๆเอาจนสุก ไข่แดงเคล้ากับไข่ขาว เป็นสูตรเฉพาะของลุงดำอีกแล้ว ฮา
ข้าวสวยหุงจากข้าวหอมมะลิ นุ่ม ชวนกิน มื้อกลางวันนี้ ลุงดำกินแค่เนี้ย น้ำพริกเผาสูตรมะแขว่น ดอกโสนลวกน้ำร้อน ไข่ดาวกวนจนหอม ไม่ต้องมีเครื่องเคียงอื่นใด แค่นี้ก็อร่อยจนพุงปลิ้น ขณะเขียนอยู่นี่ กลิ่นน้ำพริกดอกโสนสูตรแม่ดัดแปลงด้วยมะแขว่นกลายเป็นสูตรลุงดำคำโต อร่อยเริดลิ้น สูตรนี้ ไม่หวง ใครจะลองไปทำกินก็เชิญได้เลย