หน้าแรก
เว็บบอร์ด
บทความ
รวมรูปภาพ
ติดต่อเรา
ข่าวสาร
ท่องแดนแผ่นดินธรรม
ตอน วัดมิ่งเมือง ประดิษฐานเสามิ่งเมือง
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
หอคำ เป็นคุ้มเจ้าผู้ครองนครน่าน ตั้งอยู่ทิศใต้ของวัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร ทิศตะวันออกเป็นที่ตั้งวัดภูมินทร์ โดยมีข่วงเมืองคั่นกลาง ด้านทิศตะวันตกคือวัดหัวข่วง ด้านทิศตะวันตกติดคุ้มเจ้าต่างๆในอดีต ปัจจุบันนี้ หอคำเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ จังหวัดน่าน
เมื่อครั้งพระเจ้าอัตถะวรปัญโญ เจ้าผู้ครองนครน่านองค์ที่ 57 ได้เสด็จไปร่วมพิธีสร้างเสาหลักเมืองทรงเสี่ยงทายเพื่อสร้างเสามิ่งเมืองหรือเสามิ่งหรือเสาหลักเมือง เป็นทิศตะวันตกเฉียงใต้ของหอคำ 350 เมตร ซึ่งเป็นวัดร้างเดิมชื่อวัดห้วยไคร้ ในวันที่ 15 เมษายน พ.ศ.2331 โดยใช้ไม้สักทองทั้งท่อนซุงเส้นผ่าศูนย์กลาง 3 ฟุต สูง 2 เมตรครึ่ง เกลาหัวเสาเป็นรูปดอกบัวตูม ฝังลงดินโดยไม่มีหลังคาครอบแต่อย่างใด
พ.ศ.2506 เกิดน้ำท่วมใหญ่ น้ำจากแม่น้ำน่านทะลักขึ้นท่วมเมืองอย่างรุนแรง เสาหลักเมืองล้ม เจ้าอาวาสวัดขณะนั้นได้ผูกเสาโยงไว้ใต้ถุนหอกลองหลังวัด ปีพ.ศ. 2400 พระเจ้าอนันตวรฤทธิเดช ได้บูรณปฏิสังขรณ์วัดมิ่งเมืองขึ้นใหม่ หลังจากนั้นนานจนถึงวันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ.2510 จึงได้วิสุงคามสีมา
ปีพ.ศ.2527 พระครูสิริธรรมภาณี(เสน่ห์ ฐานสิริ) เจ้าอาวาสวัดมิ่งเมือง ได้เล็งเห็นความชำรุดเสื่อมโทรมของอุโบสถ จึงบอกศรัทธาบ้านมิ่งเมืองและทั่วไปให้ช่วยกันรื้อและสร้างใหม่ ได้โบสถ์หลังใหม่ด้วยสกุลช่างพื้นเมืองน่าน แต่ได้ช่างสกุลเชียงแสน นายเสาร์ เลาดี ปั้นปูนประดับและเติมแต่งเพื่อบอกเล่าเรื่องราว วิถีชีวิตของชาวน่าน ตลอดจนวัฒนธรรมประเพณีต่างๆ ปั้นปูนวิจิตรบรรจงงดงามยิ่ง
ส่วนภาพเขียนสีในผนังโบสถ์ ได้ สล่า สุรเดช กาละเสน ซึ่งก็เป็นจิตรกรพรสวรรค์พื้นบ้านเมืองน่าน วาดร่ายเล่าเรื่องราวพุทธประวัติและวิถีชีวิต วัฒนธรรม ประเพณี ของชาวน่านด้วยสีสันสดใส สวยงามอร่ามไปทั้งผนังโบสถ์ ดังนั้น โบสถ์หลังใหม่จึงสวยงามทั้งภายนอกโบสถ์และภายในโบสถ์ ส่วนองค์พระประธานก่ออิฐถือปูลงรักปิดทองงดงาม
ส่วนด้านหน้าอุโบสถได้สร้างเสาหลักเมืองขึ้นใหม่ ก่ออิฐถือปูนก่อฐานสี่เหลี่ยมลดหลั่นเป็นชั้นๆ ตัวเสาสูง 1.50 เมตร ฐานสูง 1 เมตรเศษ ทาด้วยปูนขาว
หัวเสาทิศเหนือ ปั้นเป็นท้าวเวสสุวรรณ ผู้รักษาอำนาจ บารมี มั่งคั่ง กล้าแข็ง เข้มแข็ง เป็นที่เคารพยำเกรง
หัวเสาทิศตะวันออก ปั้นด้วยท้าวธะตะรัฏฐะ ผู้รักษา เสน่ห์ เมตตา เป็นที่รัก ปรารถนา และชื่นชอบของผู้คนและเหล่ารุกขเทวา
หัวทิศใต้ ท่านท้าววิรุฬหะกะ ผู้รักษาความมั่งคั่ง ร่ำรวย อุดมสมบูรณ์ ทั้งทรัพย์ธนสารสมบัติ ชื่อเสียง เกียรติยศ และบริวาร
หัวทิศตะวันตก เป็นท้าววิรุฬปักษ์ ผู้รักษาความสงบสุข มีความร่มเย็นเป็นสุข สันติและภราดรภาพ เป็นที่เคารพ นับถือ และเชื่อถือ
เป็นวัดที่งดงามด้วยความวิจิตรบรรจงทั้งสามส่วน ได้แก่ เสามิ่งเมืองหรือเสาหลักเมือง ชาวบ้านล้านนาน่านเรียกว่าเสามิ่ง อันเป็นเหตุให้ตั้งชื่อวัดใหม่ว่า วัดมิ่งเมือง จากถนนแพร่-เวียงสา-เมืองน่าน ขาเข้าพอถึงสี่แยกไฟแดงวัดศรีพันต้น เห็นโบสถ์สีทองอร่าม ก็เลี้ยวขวาเข้าถนนสุริยะพงษ์ ฝั่งซ้ายมือเป็นโรงเรียนราชานุบาล ฝั่งขวามือคือวัดมิ่งเมือง ไปถึงได้ง่ายที่สุดวัดหนึ่ง ลานจอดรถกว้างขวาง เข้าไปจอดแล้วจะเห็นเสาหลักเมืองน่านงามตาและอลังการด้วยโบสถ์วิจิตรพิศดารพันลึก
ผมเดินถ่ายรูปตามแสงตอนบ่ายที่สาดส่องเสาหลักเมืองงามตา ถ่ายแต่ละมุมจนพอใจ มั่นใจว่าได้ภาพสวยงามตามที่ตาเห็นแต่ยอมรับว่าไม่ได้เก็บรายละเอียดความสวยงามทุกซอกมุม ถึงกระนั้นก็มั่นใจว่า ภาพเหล่านี้จะช่วยให้แฟนๆที่ค้นหาวัดสวยในเมืองน่าน ได้อย่างชวนพึงพอใจ ไปเห็นของจริงย่อมสวยกว่า
ผมเคลื่อนกายไปทีละตอน ถ่ายภาพโบสถ์หลังที่เต็มไปด้วยศิลปะปั้นปูน เป็นโบสถ์ที่เติมแต่งด้วยปูนปั้น บอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาในพุทธกาล วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิตของชาวเมืองน่าน รอบผนังโบสถ์ด้านนอก ซึ่งไม่ปรากฏที่วัดใดๆ เป็นฝีมือช่างปั้นพื้นเมืองน่าน อันมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวของเขา ไม่ต้องลอกเลียนแบบอย่างวัดใดๆ ก็งามอลังการจนแทบไม่อยากหยุดถ่ายรูป เสียอย่างเดียว ภาพปูนปั้นนั้นมีเรื่องราว แต่ผมไม่รู้
ภาพเขียนสีภายในผนังโบสถ์ก็เช่นเดียวกัน เป็นฝีมือวาดเขียนของช่างสกุลน่านเหมือนกัน บอกเล่าเรื่องราวศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิตชาวน่าน ไม่ได้ลอกแบบวัดภูมินทร์ ไม่ได้ลอกแบบอย่างวัดหนองบัว คงความเป็นช่างวาดสีพื้นเมืองน่านยุคใหม่ผสมผสานกันไป ผมได้แต่ถ่ายรูปมาอวดเท่าที่จะถ่ายมาได้นะครับ อยากเห็นเต็มๆต้องไปชมเองละครับ
