สวนโมกขพลาราม วัดธารน้ำไหล
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
พุทธธรรมนำทางชีวิต แต่พระพุทธทาสถวายชีวิตเพื่อพระพุทธศาสนา เป็นความมุ่งมั่นและตั้งปณิธานไว้ในอุดมการณ์ของชีวิต จากวัดร้างจึงกลายมาเป็นวัดไร้กิเลสและตัณหา ขอเพียงได้ปฏิบัติธรรมและเผยแพร่พระพุทธศาสนาแก่มวลมนุษยชาติ วันนี้ วัดธารน้ำไหล หรือสวนโมกขพลาราม เป็นพุทธสถานสำคัญคู่เมืองไชยา จ.สุราษฎร์ธานี ที่ทรงคุณอนันต์
พระพุทธทาสจำวัดในกรุงเทพ ได้เขียนจดหมายถึงน้องชายนายยี่เกย(ธรรมทาส พานิช) แสดงเจตจำนงที่จะหาที่ปฏิบัติธรรมและเผยแพร่พุทธศาสนา น้องชายและพวกจึงบุกป่าฝ่าดงจนพบวัดร้างอันเป็นวัดราษฎร์ชื่อวัดตระพังจิก เนื้อที่ 60 ไร่ พื้นที่ครอบคุลมไปด้วยป่ารกร้างเหลือเพียงพระประธานองค์เก่า มีต้นโมกมันและต้นพลาขึ้นอยู่หนาแน่น และมีสระน้ำขนาดใหญ่
ได้ฤกษ์งามยามดี เมื่อวันวิสาขบูชา วันที่ 12 พฤษภาคม 2475 พระพุทธทาส(พระมหาเงือม)ได้เดินทางไปจำพรรษาที่วัดร้างแต่ได้สร้างเพิงพักให้ใหม่แล้ว พร้อมอัฐบริขารได้แก่ ตะเกียง หนังสือ แต่ด้วยปัญญาของพุทธทาสได้เล็งเห็นว่าต้นโมก นั้นตรงกับคำว่า โมกข ที่แปลว่าความหลุดพ้น และคำว่าพลาคือกำลัง เมื่อนำมาสมาสกันจึงเป็น สวนโมกขพลาราม นิยามว่าเป็นกำลังแห่งความหลุดพ้น
ดังนั้น เมื่อท่านจำพรรษาที่วัดนี้ ท่านได้ตั้งปณิธานที่จะเป็นอยู่อย่างต่ำ มุ่งกระทำอย่างสูง จึงได้สร้างโรงมหรสพทางวิญญาณ เรียกกันว่า โรงหนังสวนโมกข์ เมื่อปีพ.ศ.2505 เพื่อใช้เป็นสถานที่บรรจุภาพวาดสอนธรรมะและเป็นที่รวบรวมภาพปริศนาธรรมต่างๆ ใช้เป็นที่ประชุมของนักธรรมทั่วไป ใช้เป็นสถานที่ปฏิบัติธรรม ใช้เป็นที่ฟังบรรยายธรรม เป็นห้องฉายสไลด์ภาพยนตร์ ประกอบการเรียนธรรมะ
ท่านพุทธทาสภิกขุ เป็นพระอริยะสงฆ์ที่ไม่นิยมสร้างพระพิมพ์หรือเครื่องรางของขลัง และไม่ได้อาบน้ำมนต์รดน้ำดำหัวญาติโยม ที่นี่ปลอดเรื่องอุตริวิตถาร เรื่องที่ผิดพระธรรมวินัย ไม่มีคนขายหวยหรือมาขายเครื่องเสน่ห์เล่ห์กล ปราศจากอบายมุขทุกประการ ให้เพียงเป็นสถานที่เสพย์ติดทางธรรมะเท่านั้น
ผมไปวัดนี้หลายครั้ง ทุกครั้งที่เห็นคือร้านค้าของที่ระลึกหน้าวัด ข้ามประตูรั้ววัดแล้วไม่มีสิ่งใดๆนอกจากสื่อปฏิบัติธรรมและธรรมชาติของป่าต้นไม้ กุฎีพิธีสงฆ์เรียบง่ายใต้ต้นไม้ใหญ่น้อย อากาศร่มเย็นตามธรรมชาติ ลานธรรมโล่งๆใต้ร่มเงา เรียบง่ายไม่มีอาสนหรูหรา แยกส่วนระหว่างเขตพระสงฆ์และเขตฆราวาสชัดเจน
ภาพที่ผมถ่ายมาได้นี้เป็นเพียงเสี้ยวหนึ่งในสวนโมกขพลาราม หากเดินทางไปกราบไหว้สิ่งใดในวัดนี้อย่างเต็มที่ เต็มเวลา อาจมีภาพอื่นๆมาฝาก ตั้งอยู่ริมถนนสาย 41 กม.134 เขาพุทธทอง อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี