ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น 49.ยี่เข่ง
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ดอกยี่เข่งตูมและบาน
ชื่อสามัญ คำฮ่อ(เหนือ) จีหมุ่ยอวย(จีน-แต้จิ๋ว) Crape myrtle, Crape flower, Indian lilac (Yi-Kheng)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Lagerstroemia indica L.
ชื่อวงศ์ LYTHRACEAE
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบที่จีนและญี่ปุ่น
ในประเทศไทย นำเข้ามาปลูกทั่วไปทั้งในเขตร้อนและเขตอากาศหนาวเย็น
สถานภาพ เป็นไม้พุ่มอายุหลายปี เป็นพืชต่างถิ่นกำเนิด นำเข้ามาปลูกประดับ
ลักษณะประจำพันธุ์
ต้น ไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 3-7 เมตร เปลือกเรียบ สีน้ำตาลเป็นมัน เปลือกล่อนเป็นสะเก็ดสีขาว
ใบ ใบเดี่ยว สีเขียว แก่สีแดง เรียงสลับ รูปไข่ปลายแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ ผิวใบสากมือเล็กน้อย ใบกว้าง 1.5-4.5 ซม.ยาว 2.5-7 ซม. ก้านใบสั้นมาก
โคนใบแหลม เส้นแขนงใบ 4-5 เส้น ปลายเส้นไม่จรดขอบใบ
เกสรและก้านกลีบดอก
ดอก ดอกออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ดอกตูมกลีบเลี้ยงสีแดงเข้ม รูปกลม กลีบดอกบาง ย่น 6 กลีบ มีก้านแต่ละกลีบกลม ยาว กลีบรองกลีบดอกรูปถ้วยสีเขียว ปลายเกสรเป็นตุ้มสีเหลืองสด ดอกบานเต็มที่กว้าง 3-4 ซม. กลีบดอกสีบานเย็นถึงแดง ขาว ม่วง ชมพู ดอกออกช่วงเดือนสิงหาคมถึงตุลาคม
ผล รูปถ้วย แห้ง แตก เมล็ดจำนวนมากกระจายไปตามแรงดีด
ผลยี่เข่ง
สภาพที่เหมาะสมและการขยายพันธุ์
ดินร่วน ระบายน้ำดี แสงแดดจัดแบบเต็มวัน อุณหภูมิ 20-35 องศาเซลเซียส ปลูกได้ตั้งแต่ที่ราบถึงสูง600 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่าย
ผมถ่ายรูปดอกยี่เข่งด้วยความหลงไหล ดอกเล็กๆแต่ออกเป็นช่อจึงดูเป็นดอกกลุ่มใหญ่ สีขาว สีชมพู สีบานเย็น สีม่วงอมชมพู เป็นไม้พุ่มมีดอกเป็นเสน่ห์
1.ปลูกประดับแบบลงแปลงหรือปลูกเป็นต้นเรียงรายกันไป แตกพุ่มกระทัดรัด ดอกออกตามปลายยอด จึงดูมีดอกดก
2.ปลูกเป็นพืชสมุนไพร สรรพคุณ ดังนี้คือ
เปลือกต้น ลดไข้ กระตุ้นกระเพาะอาหาร
รากช่วยให้การไหลเวียนเลือดดีขึ้น แก้ปวดฟัน
ใบ,ราก ต้มน้ำดื่มแก้บิด