ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น 50.คาเมลเลีย
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ชื่อสามัญ Camellia, Rose of winter , ทสึบะคิ
ชื่อวิทยาศาสตร์ Camellia japonica L.
ชื่อวงศ์ THEACEAE
ต้นคาเมลลเลีย
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบที่ประเทศ จีน ไต้หวัน เกาหลีใต้ ญี่ปุ่นตอนใต้ ส่วนใหญ่ขึ้นบนป่าดงดิบเขา ที่มีความสูง 300-1,100 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง
ในประเทศไทย นำเข้ามาปลูกในจังหวัดทางภาคเหนือ เช่นเชียงใหม่ เชียงราย บนที่สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางมากกว่า 1,000 เมตร
สถานภาพ เป็นพืชต่างถิ่นกำเนิด นำเข้ามาปลูกประดับ
ลักษณะประจำพันธ์
ต้น ไม้พุ่ม อายุหลายปี สูง 1.5-6 ม. แต่บางทีพบสูงถึง 11 เมตร เติบโตช้า-ปานกลาง เป็นไม้ไม่ผลัดใบ สกุลเดียวกับต้นชา มีมากกว่า 2,000 สายพันธุ์ กิ่งอ่อนมีขนสีม่วง แก่สีน้ำตาล เปลือกนอกสีน้ำตาล เปลือกในสีขาว
ใบ ใบเดี่ยว รูปรีแกมไข่หรือใบหอก ขอบหยักซีฟัน แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง สีเขียวเข้มเป็นมัน ก้านใบสั้น 5-10 มม. เส้นแขนงใบเรียงสลับ
ดอกคาเมลลเลีย
ดอก เดี่ยวแต่ออกเป็นกลุ่มตามปลายกิ่ง มีทั้งกลีบดอกชั้นเดียว และกลีบดอกซ้อน ขนาด 8-12 ซม. มีสีขาว เหลือง ชมพู แดง และสองสีในดอกเดียวกัน บางพันธุ์มีกลิ่นหอม บางพันธุ์ไม่มีกลิ่น ออกดอกระหว่าง ธค.-กพ. กลีบรองกลีบดอกซ้อนสลับ สีเขียว รูปเกล็ดปลา
ผล รูปกลม 1.5-2.5 ซม. อ่อนสีเขียวสดแก่สีม่วงแดง มีขนสีขาวนุ่มมือ เมื่อแห้งแตกเป็นพู เมล็ด 1-8 เมล็ด
พื้นที่ที่เหมาะสมและการขยายพันธุ์ ชอบดินร่วน อินทรียวัตถุสูง ระบายน้ำดี สภาพเป็นกรดเล็กน้อย ปริมาณน้ำปานกลาง-มาก แสงแดดรำไร อากาศเย็นชื้น 5-20 ‘C ความสูง 900-2,200 ม. การขยายพันธุ์ นิยมเพาะด้วยเมล็ด แต่ตอนกิ่งและปักชำกิ่งได้เช่นกัน
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่าย
เป็นไม้พุ่มหนา ดูแข็งแรง มีดอกดก ดอกขนาดใหญ่ สีสันหลากหลาย สวยงาม และมีทั้งชนิดกลีบดอกเดี่ยวและกลีบดอกซ้อน มีทั้งมีกลิ่นหอมและไม่มีกลิ่นหอม จึงนิยม
1.ปลูกเป็นไม้ประดับ ต้นแบบไม้พุ่ม มีใบเข้มแข็ง เขียวสด ดอกดกและสวยงามมาก บางชนิดยังมีกลิ่นดอกหอมด้วย ใช้พื้นที่ไม่กว้างขวางนักจึงนิยมปลูกเป็นไม้ต้นประดับตกแต่งสวนหย่อม แต่เนื่องจากเป็นไม้ต่างถิ่นกำเนิดจึงไม่ควรนำไปปลุกประดับในป่าอนุรักษ์ทั้งประเภทอุทยานแห่งชาติและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
2.ปลูกเป็นพืชสมุนไพร น้ำมันสมุนไพร ระงับเชื้ออักเสบ ใบและเนื้อผล ต่อต้านเชื้อ HIV-1 PR (camelliatannin) ยาฝาดสมานแผล ต่อต้านอนุมูลอิสระ
3.ปลูกเป็นเครื่องสำอาง เช่นเมล็ดใช้สกัดน้ำมันชื่อ Tsubaki oil เป็นน้ำมันใส่ผมหรือใช้ประกอบอาหารได้