บ้าน 100 อัน 1,000 อย่าง บ้านครูผีบ้า
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ชะตาชีวิตของแต่ละคนนั้นใครกำหนดมาให้หรือ เป็นคำถามที่ยากจะตอบ ด้วยว่า ในแต่ละวิถีชีวิตของแต่ละคนนั้นล้วนแตกต่าง ทั้งที่มาและที่ก้าวเดิน จนถึงปลายทาง เด็กชายชรวย ณ สุนทร จากบ้านป่าเมืองดอยของอำเภอพาน จังหวัดเชียงราย ก็เป็นอีกคนหนึ่งที่ ไม่รู้ว่าใครกำหนด เขาจึงเดินทางมาแสนไกลเพื่อจะได้ชื่อว่าเป็น ครูผีบ้า ก่อนที่จะก้าวขึ้นไปถึงคำว่า ศิลปิน ลองตามไปดูกันนะครับว่า อะไรคือความบ้าและอะไรคือศิลปิน
ครูชรวย ณ สุนทร
ชรวยเกิดเมื่อวันที่ 16 ธันวาคม พ.ศ.2490 ตำบลทรายขาว อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย หลังเรียนจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ชรวย ณ สุนทร เพียรสอบเพื่อบรรจุเป็นครู จนได้ไปสอนที่โรงเรียนป่าซางงาม อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย ซึ่งต้องเดินเท้าเข้าไปถึง 20 กิโลเมตร แต่การได้รับเกียรติและงานการเป็นครูคือความใฝ่ฝันของหนุ่มน้อยคนนี้แล้ว จึงสู้ที่จะยอมลำบากตรากตรำถึง 4 ปี อดมื้อกินมื้อ เพื่องานอันเป็นเกียรติยศของคนเป็นครู
ชรวย สอบเลื่อนระดับจนจบอนุปริญญา พม(ประโยคพิเศษครูมัธยม) ได้ไปสอนที่โรงเรียนในจังหวัดเชียงใหม่ ที่นี่เองที่ครูแต่งงานและคำแปงกำลังตั้งท้องลูกคนแรก ภารทางการเงินบีบรัดตัวมากขึ้น ชรวยพยายามหารายได้พิเศษจากงานฝีมือที่ตนเองมีติดตัวมา และแล้วชะตาชีวิตของชรวยก็พลิกด้วยกาบมะพร้าวที่ลอยน้ำ
ชรวยเก็บเปลือกมะพร้าวที่ลอยน้ำมา แล้วนำมารังสรรค์เป็นงานฝีมือ ประดิษฐ์สิ่งละอันพันละน้อยจนเป็นสินค้าทำเงิน ฐานะทางการเงินดีขึ้น ชรวยทุ่มเททำและเพิ่มปริมาณมากขึ้นจนเหลือชิ้นงานโชว์ไว้ที่บ้าน พลันชะตาชีวิตก็พลิกอีกตลบเมื่อเจ้าหน้าที่พัฒนาการอำเภอ ได้ขอยืมชิ้นงานของเขาไป แล้วส่งเข้าประกวด ผลคือได้รางวัลที่ 1 จากวัสดุเหลือใช้
ชรวยตัดสินใจลาออกจากการเป็นครู แต่ไปที่ไหนผู้คนก็ยังเรียกว่าครู ในปีพ.ศ.2521 ชรวยอยากซื้อฉางข้าวจากบ้านผีปอบ ผีกะ ถึง 3 หลัง เพื่อนำมาสร้างบ้านสะสมงานศิลปะที่เขาสร้างและสะสม สร้างความวิตกกังวลให้กับเพื่อนบ้านและเพื่อนฝูง และเหมือนว่าโชคชะตาจะกำหนดมาให้ ชรวยซึ่งไม่มีเงินเกิดถูกหวยรางวัลที่ 1 ได้เงินจนสร้างบ้านขึ้นที่ 255/4 ตำบลหารแก้ว ริมถนนสายเชียงใหม่-สันป่าตอง กม.19-20 อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ ได้สมใจหมาย คือที่ตั้งบ้าน 100 อัน 1,000 อย่างวันนี้
ศิลป์ชีวิตในพงไพร
ชรวยสะสมงานศิลปะที่แกะสลักจากเศษไม้ ตอไม้ แม้แต่รางหมู จนถึงงานพิสดารอัศจรรย์ของช่างแกะสลักทั้งเชียงใหม่ เชียงราย ลำพูน แพร่ ลำปาง มากมายหลากหลายเชิงช่างแกะสลักล้านนา เป็นที่น่าฉงนว่าครูชรวยมิได้เรียนมาทางด้านศิลปะแต่อย่างใดสักแขนงเดียว หากแต่มีสายตาที่สามารถมองเห็นความพิเศษของชิ้นงานได้อย่างลุ่มลึก
ศิลป์จากชีวิต
แต่ด้วยความที่ครูชรวยสะสมไปเสียทุกสิ่งทุกอย่าง จนชาวบ้านร้านตลาดร่ำลือกันว่า เป็นครูผีบ้าซื้อหาทุกสิ่งทุกอย่าง กระทั่งที่ดินที่เคยเป็นซ่องกระหรี่ข้างบ้านก็ซื้อและนำมาสร้างเป็นหอศิลป์ตราบทุกวันนี้ ระหว่างคำว่าผีบ้ากับคำว่าศิลปินจึงยากจะแยกกันออก ซ้ำยังเกิดแก่คนคนเดียวกันเสียด้วย
บ้าน100อัน1,000 อย่างของครูชรวยโด่งดังจนเตะตานักท่องเที่ยวจากทุกสารทิศ จุดประกายให้ครูชรวยกำหนดแผนผังในการสร้างบ้าน100อัน 1,000อย่างให้เป็นพิพิธภัณฑ์งานศิลปะสะสม ซึ่งประเมินไม่ได้ว่า มีชิ้นงานศิลปะมากมายเพียงใด บ้านถูกสร้างและสั่งสมวัสดุงานเชิงช่างมากจนล้น และแล้วความอัศจรรย์ก็บังเกิดขึ้นกับครูชรวย-คำแปง ณ สุนทร
เมื่อปีพ.ศ.2540 สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนารถได้เสด็จเยี่ยมชมบ้าน 100อัน 1,000 อย่าง และทรงโปรดซื้อชิ้นงานไปถึง 1 ล้านบาท เป็นมงคลชีวิตสูงสุดที่ครูชรวยและคำแปง ภรรยารู้สึกภาคภูมิใจ จากวลีที่ถูกกล่าวขานว่าเป็นครูผีบ้าได้พลิกเปลี่ยนไปเป็นศิลปิน เช่นที่ได้รับการยอมรับนั่นเอง
นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติและราชวงศ์ทั่วโลกเวียนว่ายเข้ามาชื่นชม จนกลายเป็นบ้านแห่งสถาบันศิลปะที่เกิดแต่ความเชี่ยวชาญในเชิงช่างการแกะสลัก การจัดแต่งสถานที่ การนำเสนอผลงานที่เต็มไปด้วยอรรถรส และได้รับความประทับใจ จนเป็นที่กล่าวขานกันไปทั่ว ในที่สุดก็ถึงจุดอิ่มตัวที่ถูกขอซื้อ เพื่อดำเนินธุรกิจของชาวต่างชาติเป็นมูลค่าถึง 300 ล้านบาท
จุดต่างระหว่างศิลปินกับธุรกิจคือ ครูชรวยไม่ยอมขายกิจการทั้งหมด แต่คงไว้แม้รายได้ไม่คุ้มกับรายจ่ายในการเฝ้าระวังและอนุรักษ์ชิ้นงานที่เหลือเพียงชิ้นเดียวในโลก ซึ่งครูชรวยยืนยันว่ามีเหลือเพียงชิ้นเดียวในโลก
“สล่าที่แกะสลักงานชิ้นนั้นได้ตายไปแล้ว นั่นเป็นผลงานชิ้นสุดท้ายของเขา และไม่มีใครแกะสลักได้เหมือนเขาอีกเลย”
ประสงค์จะเข้าชมและฟังการบรรยายอย่างถึงลูกถึงคนแบบอรรถรสเหลือกำหนด ต้องติดต่อที่ 053-822649 หรือ 089-8500126 ครับ
ศิลป์
ไตรเทพ ไกรงู นสพ.คมชัดลึกที่เชิญผมไปชม