ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น 72.กระดุมทองเลื้อย
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
กระดุมทองเลื้อย
ชื่อสามัญ เบญจมาศเครือ Climbing wedelia,
ชื่อวิทยาศาสตร์ Wedelia trilobata (L.) Hitchc.
ชื่อวงศ์ ASTERACEAE
สถานภาพ พืชต่างถิ่นกำเนิด นำเข้ามาปลูกประดับ
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบที่ อเมริกาเขตร้อน กระจายพันธุ์ไปทั่วเขตร้อนในเอเชียเช่น เมียนมาร์ เวียดนาม ลาว กัมพูชา มาเลเซีย อินโดนิเซีย ฯลฯ
ในประเทศไทย พบว่าปลูกเป็นไม้ประดับชายน้ำ คลอง หรือที่ลาดชัน เป็นเหมือนพืชคลุมดิน
ลักษณะประจำพันธุ์
ต้น แตกแขนงเลื้อยไปตามดิน สูง 30-
ใบ เดี่ยวเรียงตรงข้าม รูปรีกว้างหรือรูปไข่ กว้าง 2-
ดอก เดี่ยว ออกตามซอกใบที่ปลายกิ่ง มีใบประดับรูปรีเรียงซ้อนกันสองชั้น ๆละ 4-5 ใบ ขอบใบประดับมีขน กลีบดอกวงนอกเพศเมีย 8-10 กลีบ โคนกลีบดอกเชื่อมติดกัน กลีบดอกวงในเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายกลีบแยก 5 แฉก
ผล แห้ง รูปไข่กลับ ยาว 5 มม.ปลายยอดผลมีเยื่อสีขาวรูปถ้วย เมล็ดล่อน รูปสามเหลี่ยมปลายแหลม สีดำเป็นมัน
สภาพพื้นที่ที่เหมาะสมและการขยายพันธุ์ ชอบดินร่วนปนทราย อุดมสมบูรณ์-เลว แสงแดดตั้งแต่เต็มวัน-ร่มรำไร ปริมาณน้ำปานกลาง อุณหภูมิ 20-38 ‘ c ปลูกได้ตั้งแต่ที่ราบถึงความสูง 300 ม.จากระดับน้ำทะเลปานกลาง การขยายพันธุ์นิยมปักชำต้น เพาะเมล็ด เวลาปลูก-ออกดอก 4 เดือน ออกดอกตลอดปี แต่ดอกเล็กๆขนาดเดียวกับดอกกระดุมทองต้น
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่ายรูป
ผมพบเห็นกระดุมทองเลื้อยตามสวนสาธารณะ ชายขอบริมน้ำ เป็นเหมือนพืชคลุมดิน แต่ก็มีใบเขียวและออกดอกตลอดปี
1.ปลูกเป็นไม้ประดับ ปลูกคลุมดินในการตกแต่งสวนหย่อม ที่ดินลาดเนินหรือริมน้ำ ป้องการพังทลายของดิน
2.ปลูกเป็นพืชสมุนไพร ไม่มีรายงานการวิจัย