ดนตรีเปิดหมวก หรือ วณิพก :ศิลปินข้างถนน
โดย อึ้งเข่งสุง เรื่อง-ภาพ
ไปซิดนี่ย์ประเทศออสเตรเลียเห็นหุ่นยืนโด่เด่ แปลงร่างด้วยสีบรอนด์ทั้งตัว มีหมวกวางไว้ตรงหน้าเขาใบหนึ่ง นักท่องเที่ยวเดินเข้าไปยืนเคียงข้างแล้วถ่ายรูป ถ่ายเสร็จก็โยนเหรียญลงในหมวก งงมาก ไม่เคยพบเคยเห็นในบ้านเรา ถามลูกสาวนักเรียนทุนรัฐบาลด้าน MIS จากสำนักงาน สตง. ได้ความว่า
"ศิลปินน่ะพ่อ เขาเพ้นท์ตัวเองแล้วยืนแอ็คท่าให้ผู้ผ่านพบ ถ่ายรูปเป็นที่ระลึก" หายโง่เลย
กลับมาบ้านเราเมืองไทยนี้ดีหนักหนา ได้เข้าไปท่องเที่ยวย่านถนนราชดำเนินใกล้สะพานผ่านฟ้าลีลาศ หนุ่มน้อยผมกระเซิงคาดผมด้วยผ้าสีแดง สวมกางเกงแดง กำลังดีดกีต้าร์โปร่งตัวหนึ่ง พร้อมกับร้องเพลงไปด้วย เขาหงายกล่องกีต้าร์เปิดอ้า มีเศษสตางค์บ้าง แบงค์ยี่สิบบาทบ้าง ผมเดินไปยืนฟังแล้วเกิดเอะใจ นึกถึงศิลปินเพ้นท์ตัว นึกในใจ
"อ้อ ศิลปิน"
ผมฟังเขาร้องจนจบเพลง ไพเราะไม่เบา แม้ว่าจะมีเสียงรบกวนมากมายหลายทิศทาง แต่ด้วยจิตวิญญาณของศิลปิน เขาตั้งอกตั้งใจบรรเลงด้วยลีลาแน่วนิ่ง และไม่ใส่ใจบรรยากาศรอบตัวแต่อย่างใด ในความหมาย
เขาทำในสิ่งที่เขาชื่นชอบ แม้ไม่โด่งดัง แม้ไม่ได้เงินเป็นกอบเป็นกำ แต่เขาพึงพอใจ และมีความสุขกับสิ่งที่เขาได้ทำ เขาชอบ เขาอยากสื่อสารถึงผู้อื่น
"เขาไม่ใช่ขอทาน แต่เขาอาจเป็น วณิพก หรือ ศิลปินใครคือผู้ตัดสิน"
ผมโยนแบงค์ยี่สิบบาทใส่กล่องกีต้าร์ ด้วยความนับถือ หัวใจใฝ่ดนตรีกาลของเขา
"ขอให้โชคดี" ผมนึกอวยพรในใจ
สักวันอาจมีแมวมองมาเห็นหรือเขาอาจจะเป็นนักดนตรีเปิดหมวกเช่นที่เป็นอยู่อย่างนี้ตลอดไป