พระมงคลมิ่งเมือง อำนาจเจริญ
“พอแพง” ภาพ-Suchart Nexstep เอื้อเฟื้อ
บนเส้นทางสายอำนาจเจริญมุ่งสู่อีสานเหนือ เป็นเส้นทางที่ชาวบ้านโบราณมุ่งหน้าไปไหว้พระมงคลมิ่เมือง ราษฎร์เลื่อมใสใฝ่ธรรมพระธาตุพนม ไปมุกดาหาร สะหวันนะเขด ท่าแขก นครพนมล้วนต้องผ่านพระพุทธอุทยานอันร่มรื่นด้วยพรรณไม้ดอก ไม้ต้นสล้างเสลาเรียงราย สมัยที่ถนนยังไม่เรียบอย่างนี้คนอุบลไปไหว้พระธาตุพนมต้องแวะพักตรงอุทธยานแห่งนี้ จอดรถใต้ร่มไม้ ไหว้พระเพื่อขอพร ขอความเป็นสิริมงคลแล้ว ปูเสื่อ ยกกระติบข้าวเหนียว ไก่ย่าง แจ่วบองลงมากินงายก่อน พักรถ พักคน แล้วค่อยเดินทางต่อ
ณ ที่ตรงนี้เป็นชายป่าเชิงเขาตานพระบาท ห่างจากตัวจังหวัดอำนาจเจริญไปทางทิศเหนือเพียง ๓ กิโลเมตร คือที่ประดิษฐานพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของอำนาจเจริญ เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยองค์โตสูงเด่นมองเห็นตั้งแต่อยู่หน้าประตูทางเข้าอุทธยานแล้ว เป็นที่เคารพกราบไหว้ของชาวอุบล อำนาจเจริญ หากเดินทางผ่าน แม้ไม่ได้แวะเข้าไปกราบไหว้ ก็จะยกมือก้มเกล้าเคารพก็ยังอุ่นใจ
พระมงคลมิ่งเมือง
พระมงคลมิ่งเมือง เป็นพระพุทธรูปที่มีลักษณะงดงามของอีสาน สร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็ก ประดับกระเบื้องโมเสกสีทองอร่ามเรืองมองเด่นสุกปลั่งอยู่ท่ามกลางแมกไม้และดอกไม้ หน้าตักกว้าง ๑๑ เมตร สูง ๒๐ เมตรจากพื้นดินถึงพระยอดเปลวรัศมี สร้างบนฐานคอนกรีตสูง ๕.๒ เมตร ด้านหลังประดิษฐานพระพุทธรูปโบราณศิลปะราวดีหินทรายสีแดง ๒ องค์ ที่ชื่อพระละฮาย หรือพระขี้ร้าย(ขี้ฮ้าย= ขี้เหร่) เพราะเป็นพระที่ชาวบ้านเห็นว่าไม่สวยนั่นเอง แต่พระพุทธรูปโบราณทั้งสองนี้ขุดได้จากหนองน้ำในเขาตานพระบาทที่เป็นแหล่งโบราณสถานมี
ร่องรอยโบราณวัตถุสถานสมัยสองพันปีมาแล้ว เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่มีผู้คนนิยมมาขอพรเสมอมา
พระมงคลมิ่งเมืองสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๘ ปัจจุบันถือเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองอำนาจเจริญ และบรรจุไว้ในคำขวัญประจำจังหวัด ซึ่งมีว่า
“พระมงคลมิ่งเมือง แหล่งรุ่งเรืองเจ็ดย่านน้ำ งามล้ำถ้ำศักดิ์สิทธิ์ เทพนิมิต พระเหลา เกาะแก่งเขาแสนสวย เลอล้ำด้วยผ้าไหม”