นกปากซ่อมหางพัด พบเห็นยาก

โดยธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ

                    ตะวันบ่ายคล้อยลงทุกขณะบอกเวลาที่ 17.15 น. เมฆหมอกไม่มี ท้องฟ้าโปร่งโล่งบริสุทธิ์ แสงแดดยังจัด ผมขับรถยนต์เลยเข้าไปทางสถาบันสุวรรณวาจกกสิกิจ พอถึงโรงวัวนมก็เลี้ยวซ้ายเข้าไปตามถนนราดด้วยหินเกล็ด ผมเหลียวซ้ายและขวาก็เห็นแต่แปลงหญ้าเขียวขจี จนเมื่อเห็นร่องรอยเหมือนหญ้าถูกตัดออกไปบางส่วน มีเงาสีน้ำตาลนิ่งๆในทุ่งหญ้าเขียว ผมจอดรถสนิทแล้วก็ยกกล้องส่องไปยังจุดที่สงสัย 

               โป๊ะเช๊ะ  ได้ภาพนกมุมกว้างมา 1 รูป แล้วก็รีบดึงภาพให้ขยายมากขึ้น นึกในใจ นกอะไรไม่รู้ ไม่เคยพบเคยเห็น แรกทีเดียวคิดว่าเป็นนกคุ่ม หรือไม่ก็นกกระทา แต่เอะใจว่า ปากมันยาวจัง อย่างไรก็ดี ผมไม่รีรอหรอกครับ รีบกดชัตเตอร์อีกหลายภาพ จนนกบินหนีไปไกลลิบ จึงได้หยุดถ่าย ได้มา 9 รูป เปิดกล้องส่องดูความคมชัด ก็โอเค   

               กลับมาถึงบ้าน ป้อนข้อมูลภาพเข้าคอมพิวเตอร์แล้วก็พลิกตำราเรื่องนก แต่ก็ไม่แน่ใจ อยู่ๆชมรมนกม.เกษตร กำแพงแสน โผล่เข้ามาพอดี ก็เลยได้ความว่า เป็นนกปากซ่อมหางพัด โฮ่ โล่งใจไปที คลายความคลางแคลงใจที่นึกว่าจะเป็นนกคุ่ม หรือนกกระทา

                พินิจถ้วนถี่แล้วก็ค้นคว้าต่อไปว่า เป็นนกที่มีชื่อสามัญว่า Common snipe มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Gallinago gallinago อยู่ในวงศ์ SCOLOPACIDAE อันเป็นวงศ์นกปากซ่อม หรือนกชายเลน

                ถือเป็นนกขนาดเล็กยาว 28 ซม. ลักษณะเด่นคือขนลายสีน้ำตาล และปากยาวสีน้ำตาลเข้มส่วนปลายมีสีดำ นัยตาสีดำสนิทเกือบกลมตั้งอยู่สูงมีคิ้วสีขาวๆโค้งเหนือตา หัวตามีสีดำเป็นทางยาวไปจนจรดปาก ขาสั้นสีดำ หางยาวกว่านกปากซ่อมชนิดอื่นๆ มองด้านข้างเหมือนมีเส้นสีขาวลากยาวจากหัวปีกไปจนสุดปีก  2 เส้น ท้องสีขนอกกน้ำตาลจางๆ  ถ้าปากไม่ยาวก็ยังจะเข้าใจว่าเป็นนกกระทาเชียว

                ชอบหากินชายน้ำ เดินท่อมๆไปเรื่อยๆ ด้วยปากยาวตรงจึงใช้เป็นซ่อมปักหาเหยื่อในดินเลน  อาหารเป็นสัตว์ขนาดเล็กหรือไส้เดือน หนอนในเลน หอย กุ้ง วางไข่ตามพื้นดินที่ทำรังง่ายๆ ครั้งละ 3-4 ฟอง เป็นนกอพยพที่มาช่วงฤดูหนาว แต่ก็พบเห็นได้ง่ายทั่วโลก