ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น21.บัวตอง
โดยธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ชื่อสามัญ บัวตอง ทานตะวันหนู ทานตะวันป่า Mexican Sunflower Weed, Tree Marigold
ชื่อวิทยาศาสตร์ Tithonia diversifolia (Hemsley) A.Gray
ชื่อวงศ์ ASTERACEAE
ดอกบัวตอง
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบที่ เม็กซิโก อเมริกากลาง
ในประเทศไทย พบที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน เชียงใหม่ เชียงราย และนำไปปลูกกันอีกหลายจังหวัดแม้แต่จังหวัดชัยภูมิ จากระดับความสูงจากน้ำทะเลปานกลาง 600 เมตรขึ้นไป
ด้านหน้าดอกบัวตอง
ลักษณะประจำพันธ์
ต้น เป็นไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูงได้ถึง 4 เมตร มีไหลใต้ดิน ต้นมีขนสั้นขึ้นทั่วไป
ใบ เป็นใบเดี่ยว รูปไข่ถึงรูปขอบขนาน หรือเป็นแฉก 3-5 พู ปลายแหลม หลังใบสีเขียว ท้อง
ใบสีเขียวอมเทา มีขนนุ่มทั่วใบ
ฐานรองดอก
ดอก ออกเป็นช่อกระจุกเดี่ยวที่ปลายยอด ดอกชั้นเดียว ขนาด 4-
นอกสีเหลือง รูปขอบขนาน มีเส้นกลีบเป็นร่องยาว 12-14 กลีบ กลีบดอกวงในรูปหลอด สีเหลืองอมส้ม
หรือน้ำตาล เป็นดอกสมบูรณ์เพศ ออกดอกในช่วงเดือนพฤศจิกายน-มกราคม
ผล กลม เมล็ดมีครีบ ปลิวไปในอากาศได้ไกล
การขยายพันธุ์ในพื้นที่เหมาะสม นิยมแยกไหลใต้ดิน และเพาะเมล็ด เป็นพืชชอบแสงแดดเต็มวัน
ชอบอากาศเย็น ปลูกได้ตั้งแต่ 600 เมตรจากระดับน้ำทะปานกลางขึ้นไป
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่าย
1. ปลูกเป็นไม้ประดับแปลง หรือกลุ่มใหญ่ๆ หรือเรียงตามขอบถนน ช่อดอกทำดอกไม้แห้ง
2. ปลูกเป็นพืชสมุนไพร สกัดสารจากดอกและใบ ใช้ทำยาฆ่ายุงและแมลง แต่ยังไม่แพร่หลายมากนัก
3. สร้างผลิตภัณฑ์กระดาษบัวตอง จากลำต้น
จังหวัดแม่ฮ่องสอนโปรโมทเป็นดอกบัวตองเพื่อการท่องเที่ยว ในแต่ละปีมีนักท่องเที่ยวไปกันมากมาย ล้วนประทับใจภูเขาสลับซับซ้อนที่เต็มไปด้วยดอกบัวตอง คิดถึงดอกบัวตอง คิดถึงแม่ฮ่องสอน