หน้าแรก
เว็บบอร์ด
บทความ
รวมรูปภาพ
ติดต่อเรา
ข่าวสาร
วิถีชนบท แห่นาคหลังวัวเทียม
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
วัฒนธรรมของแต่ละชนเผ่า บ่งบอกวิถีชีวิตและความเชื่อ แต่ละชนบทจึงแตกต่างอย่างคาดไม่ถึง ในแต่ละชุมชนคนไทยหลากหลายด้วยชาติเชื้อเผ่าพันธุ์ แม้ภูมิลำเนาบ้านเกิดและอยู่อาศัยใกล้เคียงกัน ภูมิภาคเดียวกัน ก็ยังแตกต่าง เป็นวัฒนธรรมเดี่ยวบ้าง เป็นวัฒนธรรมผสมบ้าง ยิ่งลูกเจ๊กลูกจีนในบ้านไทยยิ่งกลมกลืนได้ง่ายกับวิถีชีวิต
ไทยพวน บ้านหาดเสี้ยว อ.ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย ขี่ช้างบวชลูกแก้ว ลูกแก้วส่วนใหญ่เป็นเด็กชายวัยบวชเณร แต่งหน้าทาปากอย่างลิเกจะออกโรง(แสดง) แถมสวมแว่นตาดำวงโต ผูกผ้าคาดผมด้วยผ้าหลากสีสัน นัดหมายกันบวชจำนวนมาก ใช้สัตว์ขนาดใหญ่ที่เลี้ยงไว้ทำมาหากินจากอาชีพรับจ้างชักลากไม้ คือช้าง จนกลายเป็นประเพณีที่โด่งดังไปทั่วโลก
บวชนาคบ้านไทยอ่างทอง เรียบง่ายไม่เอิกเกริกมากนัก ให้นาคขี่ม้าเหยาะย่องก็หรูแล้ว ส่วนใหญ่ให้ต่างคอเพื่อนแทนม้าตามประสาคนทกมาหากินที่ไม่มีเงินจ้างช้างม้ามาแห่ นาคที่บวชอยู่ในวัยอุปสมบทเป็นพระ นุ่งผ้าขาว สวมเสื้อขาว ถ้ามีเงินมากก็คาดเข็มขัดนาคมาอวด แต่ลูกเจ้าสัวมีอันจะกินก็คาดเข็มขัดทองมาโชว์ ไม่แต่งหน้าไม่ทาปาก ดูเขร่งขรึมสมวัย แต่นางรำหน้านาคนั้นสุดพรรณนา
มอญไทรน้อยแม้รวยร่ำจนลือเลื่อง ก็ยึดมั่นวัฒนะธรรมประเพณีที่สืบทอดกันมา นาคแต่งหน้าทาปากแดงอย่างพระพุทธรูปของมอญ ไม่สวมชฎา แต่นุ่งผ้าถุงสีสันสดสวย คาดเข็มขัดนาคหรูแฟ่ สวมเสื้อแพรสีสดๆ สไบเฉียงด้วยผ้าสีตัดกัน นาคต้องขึ้นเรือนไปกราบไหว้ผีเรือน พ่อแม่ญาติผู้ใหญ่ไหว้สาขอลาบวช ขบวนแห่กลมกลืนกับไทยบ้านย่านเดียวกัน ดนตรีบรรเลงอย่างชาวบ้านทั่วไป สนุกสนาน เบิกบานกันเปี่ยมปรี่
พี่น้องบ้านหนองเสือ อ.อู่ทอง จ.สุพรรณบุรี มีเชื้อชาติชนเผ่าไทยทรงดำ หรือเรียกกันว่า ลาวโซ่ง ก็มีวิถีชีวิตและวัฒนธรรมการแห่นาคคล้ายๆกับไทยบ้านทุ่งทั่วๆไป นาคแต่งตัวสวยไม่น้อย นุ่งโสร่งสีสัน สวมเสื้อขาวขลิบทอง ลายโปร่งๆ แต่จะคาดเข็มขัดทองคำหรือไม่ไม่ได้ถามและก็ไม่เห็น ใช้ผ้าเช็ดหน้าเล็กๆปกหัวบังแดด กั้นร่มอย่างพิธีกรรม แต่ที่แปลกกว่าที่ไหนๆก็คือ นาคนั่งบนวัวเทียม(วัวปลอม) ที่ตั้งบนคานหามของเหล่าเพื่อนพ้อง
ทนไม่ไหวแล้วป๋าอาทร จุลโลบล สื่ออาวุโส
นางรำและเครื่องเป่าขณะแห่เหมือนๆกับไทยบ้านทั่วไป แต่วัวเทียมนี่สิ โคตรโหด ด้วยว่าเพื่อนๆที่แบกหามเล่นไม่ซื่อ หามไม่หามเปล่า ทำวัวผะยศจนนาคแทบตกจากหลังวัวเทียม เป็นที่สนุกสนาน เบิกบานใจยิ่งที่ได้แกล้งให้นาคไม่ผะวงหล่อ ต้องคอยนั่งให้ติด ไม่เช่นนั้นตกจากหลังวัวเทียมเอาได้ง่ายๆ แต่นางรำนั้นสุดๆ
นาคที่นั่งบนหลังวัวเทียมนั้นอยู่ในวัยอุปสมบทเป็นพระภิกษุ แน่นอนว่าบวชเพื่อทดแทนพระคุณบิดามารดรอย่างแน่นอน ส่วนใหญ่การบวชจะบวชก่อนแต่ง ด้วยเชื่อกันว่า บุญจะได้กับพ่อและแม่ผู้มีอุปการคุณ แต่ถ้าบวชหลังแต่ง บุญจะตกไปที่เมียของเจ้านาค เรื่องบวชก่อนแต่งหรือบวชหลังแต่งนี้เป็นความเชื่อในวิถีชีวิตของชาวชนบททั่วไปครับ
