ดอกไม้เทศและดอกไม้ไทย
ต้น 59.ไวโอล่า
โดย ธงชัย เปาอินทร์ เรื่อง-ภาพ
ชื่อสามัญ Pansy, Johnny-jump-up, หน้าแมว
ชื่อวิทยาศาสตร์ Viola tricolor var. hortensis DC.
ชื่อวงศ์ VIOLACEAE
ไวโอล่า
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์
ในต่างประเทศ พบในทวีปยุโรป เขตอากาศหนาว
ในประเทศไทย นำไปปลูกบนพื้นที่สูง อากาศหนาวเย็น เช่นทางภาคเหนือ 1,000 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง เช่นดอยตุง ภูพิงค์ราชนิเวศน์ ดอยอ่างขาง
สถานภาพ เป็นพืชต่างถิ่นกำเนิด นำเข้ามาปลูกประดับ อายุปีเดียว
ลักษณะประจำพันธุ์
ต้น ขนาดเล็กสีเขียว ไหลเลื้อยเตี้ยๆ ลำต้นเป็นปล้องแต่ละปล้อง ยาว 2-2.5 นิ้ว
ใบ แตกตรงข้ามตามข้อปล้องของลำต้น รูปรี โคนใบมน ปลายใบมน ขอบใบหยัก ก้านใบสั้น มีหูใบแตกเป็นแฉกที่ปล้องโคนก้านใบ
ดอก แตกตามซอกใบตรงปล้อง ก้านดอกยาว ฐานรองดอกสีเขียวเสี้ยวเรียวปลายแหลม 5 กลีบ กลีบดอก 5 กลีบรูปมนกลม ทับซ้อนเวียนสลับ ภายในกลีบดอกมีเส้นแต้มเหมือนหนวดแมว สีกลีบดอกมีหลายสีเช่นม่วง เหลือง แดง ส้ม กลางดอกมีแต้มสีสองสี เหลืองหรือสีเข้มของกลีบดอก มองดูเหมือหน้าแมวมีหนวด แต้มสีบนและล่างมีแฉกแหลมๆ สวยเก๋น่ารัก
ผล รูปกระสวย เมล็ดขนาดเล็ก จำนวนมาก
กลีบรองดอก
สภาพพื้นที่ที่เหมาะสมและการขยายพันธุ์
พื้นที่เขตหนาวเย็น อุณหภูมิ 20-25 องศาเซลเซียส ดินร่วนปนทราย ระบายน้ำดี ต้องการปริมาณน้ำปานกลาง แสงแดดรำไรจนถึงแสงเต็มวัน การขยายพันธุ์ นิยมใช้เมล็ด เพาะถึงงอก 5-7 วัน ออกดอกภายใน 90 วัน
บันทึกผู้เขียนและผู้ถ่าย
พบดอกหน้าแมวปลูกประดับทั่วไปในสวนดอกไม้บนพื้นที่สูง อากาศหนาวเย็น เช่นที่ดอยตุง จังหวัดเชียงราย ดอยอ่างขาง จังหวัดเชียงใหม่ มีทั้งปลูกประดับลงแปลงและปลูกแบบแขวนหรือลงกระถางตั้ง ดอกหน้าแมวมีเสน่ห์มากที่กลีบดอกสวยสะดุดตา ดอกดก มีหลายสี ปลูกเลี้ยงง่าย เช่น ชนิด Orange Prince มีดอกสีส้ม และทนอากาศร้อนได้ดี Majestic Giants mixture มีสีต่างๆ เช่น ม่วง ฟ้า แดง ชมพู ขาว เหลือง Sunny Boy ดอกสีเหลือง Sunny gold ดอกสีเหลืองทอง Mammoth Giants มีหลายสี สีเข้มสดใส น่าปลูกไหม